Oprawa
9600 p.n.e. — 5400 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Epoka kamienia na Pomorzu
Motyka z poroża jelenia szlachetnego została odkryta w 1938 roku na Wyspie Grodzkiej w Szczecinie w nieznanych okolicznościach. Surowiec do jej produkcji, lewą tykę średniej wielkości samca, pozyskano z osobnika upolowanego późnym latem lub jesienią, o czym świadczy pozostałość możdżenia – wypustki kostnej na czaszce, z której wyrasta poroże. W pierwszej kolejności poroże wraz z możdżeniem odcięto od czaszki zwierzęcia, następnie odpiłowano dwa parostki – oczniak i nadoczniak, wyrastające z przodu. Na końcu uformowano poprzeczne ostrze oraz przewiercono otwór na trzonek, przy czym kolejność tych działań nie jest jasna. Częścią procesu produkcji narzędzia było usunięcie uperlenia róży oraz odrąbanie i ścięcie pozostałości parostków. Użyto do tego prawdopodobnie krzemiennego ciosaka. Jest to o tyle interesujące, że po pierwsze, wymagało długotrwałego zmiękczania poroża przed wykonaniem motyki, a po drugie, zastosowana technika jest raczej rzadko spotykana w przypadku zabytków mezolitycznych. Dużo częściej zamiast rąbania stosowano ścieranie, skrobanie i struganie, a w większości przypadków w ogóle nie usuwano uperlenia z przedmiotów wykonanych z poroża. Motyka ma na ostrzu i obuchu wyraźne ślady bardzo intensywnego i długotrwałego użytkowania. Porzucono ją dopiero, gdy pękła podczas prac ziemnych. Poroże jeleni i innych zwierząt było surowcem powszechnie stosowanym przez społeczności zbieracko-łowieckie w epoce kamienia. Po długotrwałym moczeniu powodującym zmiękczenie łatwo poddawało się obróbce narzędziami krzemiennymi. Po wysuszeniu ponownie stawało się twarde.
Michał Adamczyk
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 21 cm, szerokość: 5.6 cm
Rodzaj obiektu
motyka
Technika
wiercenie, łamanie, cięcie, rąbanie, zmiękczanie
Tworzywo / materiał
poroże jelenie
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
kultura Kongemose
9600 p.n.e. — 5400 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
kultura Kongemose
7000 p.n.e. — 5400 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
kultura Kongemose
9600 p.n.e. — 5400 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.