Matryca do drukowania tkanin

Drukarstwo tekstylne jest znaną od wieków techniką zdobienia tkanin. Drukowane materiały cieszyły się dużą popularnością, wynikającą, między innymi z tego, że umiejętnie naśladowały kosztowne materiały szlachetne, takie jak atłas czy brokat. W Europie Zachodniej od czasów średniowiecza panowała moda na tkaniny wschodnie. W wiekach średnich i w renesansie ceniono tekstylia z Bliskiego Wschodu, w okresie baroku i później popularnością cieszyły się materiały z Indii i Chin. Farbiarze tkanin, aby móc sprostać wymagającym gustom swoich klientów, musieli podążać za modą i dostosowywać do niej oferowane przez siebie wzory. Dlatego też wśród matryc drukarskich znaleźć można formy z ornamentem nawiązującym do wzornictwa dalekich kultur. W zbiorach etnograficznych Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduje się matryca kształcie tzw. „indyjskiej” palmety, czyli stylizowanego, rozpostartego wachlarzowo liścia palmy. Wypełniona jest ułożonymi symetrycznie elementami dekoracyjnymi. Wśród nich znajduje się charakterystyczny motyw paisley, czyli wzór w kształcie zakręconej u węższego końca łezki. Symbolika wzoru nie jest do końca jasna, możliwe, że jego pierwowzorem był liść cyprysu uznawany w wierzeniach ludów wschodnich za symbol życia i wieczności, owoc mango lub migdał. Motyw paislay cieszył się wśród odbiorców drukowanych tkanin dużym powodzeniem, o czym świadczy fakt, że na matrycach występował w wielu odmianach.

Agnieszka Słowińska