Matryca do drukowania tkanin

Jednym ze sposobów ozdabiania tkanin znanym ludzkości od wielu stuleci było drukowanie na nich wzorów za pomocą stempli. Technika ta dotarła do Europy ze Wschodu. Do tej pory badaczom nie udało się dokładnie ustalić, gdzie i kiedy powstała. Na przestrzeni wieków rozwinęła się, a używane początkowo proste stemple z czasem zostały zastąpione przez specjalne matryce tworzone z myślą o drukarstwie tekstylnym. Używane były w warsztatach rzemieślniczych funkcjonujących zarówno w dużych ośrodkach jak i małych miasteczkach oraz przez wędrownych drukarzy, którzy podróżując od wsi do wsi proponowali mieszkańcom swoje usługi. Prezentowana matryca przed drugą wojną światową znajdowała się w zbiorach Pommersches Landesmuseum Stettin. Wykonana została techniką snycerską, jej wykonawca nie jest znany. Pokryta jest gęsto ornamentem złożonym z mocno rozczłonkowanych, „wijących się” falistych linii, które mogą budzić skojarzenia z chodnikami wyrytymi przez korniki w drzewie. Zdobiny są swobodnie rozmieszczone na płaszczyźnie. Etnograf Roman Reinfuss tego typu matryce, na których w sposobie rozplanowania ułożenia elementów zdobniczych nie jest widoczne podporządkowane wzoru założeniom geometrycznym, zaliczał do klocków o tzw. „zagubionym raporcie”. W niektórych regionach występowały one dość często. Można przypuszczać, że prezentowana matryca była używana w jednej z małomiasteczkowych pracowni farbiarskich, których w XIX wieku na Pomorzu działało wiele.

Agnieszka Słowińska