Le marronnier seculaire

Rycina przedstawia fragment ogrodu należącego do założenia pałacowo-parkowego w Puławach. Autorką akwareli, według której powstała litografia, była Barbara z Grotenów Czernof. W latach 50. XIX wieku wykonała wiele prac ukazujących zakątki dawnej siedziby Czartoryskich i widoki okolicznych miejscowości. Czernof była nauczycielką rysunku w Aleksandryjskim Instytucie Wychowania Panien, który funkcjonował w skonfiskowanym po 1831 roku przez Rosjan majątku. Dwadzieścia cztery prace malarki zebrano w albumowym wydawnictwie litograficznym Armanda Théophile’a Cassagne’a Album des vues de l’Institut Alexandra du jardin et des environs de Novo Alexandra (Pulawy), opublikowanym w Paryżu w 1858 roku. Prezentują typ akademickiego landschaftu ze sztafażem, sentymentalnego w wyrazie, półamatorskiego pod względem warsztatu.

Głównym motywem kilku kompozycji są stare drzewa, dostojne i malownicze dęby, topole, lipy. Drzewa pełniły szczególną rolę w koncepcji parku Izabeli z Flemmingów Czartoryskiej. Niektóre okazy, bogate w mityczne, kulturowe i historyczne treści, tworzyły rodzaj kompozycyjnego szkieletu, wyznaczały istotne punkty w przyrodniczo-krajobrazowej opowieści. W angielskim ogrodzie księżnej Izabeli znajdowały się też różne budowle, w tym pierwsze polskie muzea – Świątynia Sybilli i Dom Gotycki, oraz mniejsza architektura w postaci na przykład ruin, mostów, fontann, grot. Jego założenie należało do najwybitniejszych realizacji parkowych w ówczesnej Europie

Na karcie Le marronnier séculaire widnieje wycinek obsadzonej drzewami przestrzeni parkowej, pochodzący z usytuowanego nad Wisłą Dolnego Ogrodu, przy Domku Chińskim. Prawie całe pole przedstawienia zajmuje wielka korona starego dębu. Obok tego miejsca biegnie szeroka aleja, którą przechadza się kilka osób. Pod drzewem zatrzymała się matka lub bona z dwojgiem dzieci, obok przeszła elegancka para. Po lewej stronie otwiera się rozległy widok na rzekę i przeciwległy brzeg. W oddali rysują się łagodne wzgórza o nisko poprowadzonej linii horyzontu, z ogromną połacią nieba zasnutego lekkimi obłokami. W prześwitach między zielenią ukazują się niewielkie fragmenty dawnej herbaciarni i małego domku, położonego po prawej stronie na dalekim pagórku.