Postać kobiety

Każde dogońskie dziecko otrzymuje trzy imiona nadawane przez różne osoby i używane w odmiennych okolicznościach. Kilka dni po porodzie otrzymuje imię boy toy, które nadaje mu szef wielkiej rodziny (ginna bana) ze strony ojca. Boy toy jest oficjalnym imieniem dogońskim, którego dziecko będzie używać najczęściej. Kilka dni po nadaniu pierwszego imienia dziecko otrzymuje kolejne – boy na, wybrane dla niego przez ginna bana ze strony matki. Imieniem tym będą zwracać się do dziecka krewni matki. Szefowie obu rodzin, nadając dziecku imię kierują się takimi czynnikami jak płeć dziecka oraz kolejność i okoliczności narodzin. Często też wybierają miano, które pojawiało się już w ich rodzinach poprzednio. Trzecie imię (boy dama) dziecko otrzymuje 35 dni po narodzeniu. Nadaje je kapłan kultu binu (Binukedine) – pierwszego przodka rodziny ojca. Jest to imię sekretne, używane tylko przez kapłana podczas rytuałów. Tradycyjne imiona męskie zaczynają się najczęściej na literę „a”, natomiast kobiece od przedrostka „ya”, które w języku dogo-so oznacza „kobietę”. Wśród męskich imion popularne są: Adie (pierwszy syn), Assegue (drugi syn), Atana (trzeci syn), Amene (człowiek boga), Ana (syn urodzony po bliźniakach), Amagana (dzięki bogu). Najczęściej spotykane imiona kobiece to: Yadie (pierwsza córka), Yassigi (druga córka), Yatanu (trzecia córka), Yanai (czwarta córka), Yasere (córka, która przybyła – dla dziewczynki, która urodziła się krótko po ślubie), Yana (córka urodzona po bliźniakach). Istnieje bardzo dużo imion dogońskich. Francuscy antropolodzy prowadzący badania wśród Dogonów w latach trzydziestych XX wieku zebrali ich aż 797. Obecnie, w dobie postępującego islamu oraz obecności chrześcijaństwa często spotyka się imiona muzułmańskie i chrześcijańskie. I chociaż pod tymi właśnie imionami rejestruje się dzieci w urzędach, każde z nich posiada również tradycyjne imię dogońskie.

Ewa Prądzyńska