Naczynie zoomorficzne

W okresie od I do połowy V wieku Pomorze, północną Wielkopolskę, Mazowsze i Polesie zasiedlały społeczności reprezentujące kulturę wielbarską. Nazwa ta pochodzi od miejscowości Wielbark, obecnie znajdującej się w granicach administracyjnych Malborka, gdzie odkryto cmentarzysko z elementami charakterystycznymi dla tejże kultury. W ciągu kilku stuleci osadnictwo wielbarskie stopniowo przesuwało się w kierunku Morza Czarnego, pokrywając się z trasą wędrówek germańskich plemion Gotów i Gepidów, znaną ze źródeł pisanych. Na tej podstawie większość badaczy utożsamia kulturę wielbarską z tymi właśnie ludami. Prezentowane naczynie gliniane w formie barana jest jednym z dwóch znanych z dzisiejszych ziem polskich. Odkryto je przypadkowo, latem 1939 roku, podczas prac ziemnych związanych z budową autostrady Reichautobahn (R.A.B). Odsłonięto wówczas kilka obiektów, ale do dziś zachowały się przedmioty tylko z jednego z nich, wypełnionego spalenizną. Oprócz naczynia zoomorficznego są to dwa inne naczynia gliniane, górna część kociołka z brązu oraz fragmenty bliżej nieokreślonej, ręcznie lepionej ceramiki. Charakter stanowiska w Bobrownikach nie został dotąd wyjaśniony. W źródłach archiwalnych nie ma wzmianek na temat szczątków ludzkich w obiektach, co mogłoby wskazywać na cmentarzysko, chociaż Hans Jürgen Eggers, szczeciński muzealnik-archeolog, badający znaleziska z Bobrownik w okresie przedwojennym, przypuszczał, że część z nich może pochodzić z całkowicie zniszczonego grobu szkieletowego. Ludność kultury wielbarskiej praktykowała zarówno obrządek szkieletowy, jak i ciałopalny. Nierzadko w obrębie jednego cmentarzyska odkrywane są oba typy pochówków.

Bartłomiej Rogalski