![MNS/Szt/157 kapitel z przedstawieniem posiłku mnichów - Ujęcie mnicha usługującego do stołu oraz uszkodzonego narożnika. Kapitel blokowo-kielichowy wykuty z jednego kawałka kamienia. Okrągłą podstawę otacza wałek o profilu trójkątnym. Zwieńczenie o kształcie czworobocznym. Powierzchnia dekorowana dookoła płaskorzeźbionymi przedstawieniami sześciu mnichów podczas przygotowywania potraw, usługiwania do stołu i spożywania posiłku. Postaci o smukłej mocnej budowie i wyprostowanej sylwetce ubrane w habity. Powierzchnia szat i obrusów na stołach plastycznie pofałdowana. Charakterystyczne zdobienie podwójnym wałkiem na brzegach tkanin. Relief półplastyczny, światłocieniowy. Tło opracowane gładko. Znaczne uszkodzenia płaskorzeźby na dwóch bokach kapitela. Pod spodem centralne wgłębienie do umocowania trzpienia łączącego kapitel z trzonem.](/brepo/panel_repo/2022/04/07/8v023d/contain-360-1000-max-mns-szt-157-diga1575-ppp.jpg)
Kapitel z przedstawieniem posiłku mnichów
1330 — 1340
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Romańskie i wczesnogotyckie kapitele kamienne
W tradycji zachodniego chrześcijaństwa od początków wspólnego życia mniszego klasztor uważany był za symbol rajskiego ogrodu. Do tej symboliki chętnie odnosił się Bernard z Clairvaux, teolog XII wieku, twórca mistyki średniowiecznej, wybitny cysters i święty kościoła katolickiego. W swoich literackich medytacjach krzyż stanowiący główny akcent wyposażenia kościołów cysterskich, nazywał Drzewem Życia stojącym w centrum raju. Obrazem tej alegorii jest popularność ornamentyki roślinnej w dekoracji początkowo surowych wnętrz i fasad typowych kościołów cysterskich. Winna latorośl, liściaste pnącza i różnorodne liście pojawiały się na fryzach elewacyjnych, kapitelach, czy dekoracji stall. Obecność dębowych gałązek na jednym z kapiteli zachowanych z wnętrz klasztoru cysterskiego w Kołbaczu wpisuje się w paletę motywów ikonograficznych paradisus claustralis. Istotne przy wyborze tego motywu dla dekoracji kapitelu ma również podstawowe znaczenie dębu, który jest królem drzew, również w kulturach pozachrześcijańskich. Dąb symbolizuje siłę, wytrwałość i wieczność. Cechy te odnoszą się do mocy wiary chrześcijańskiej i życia wiecznego. Motyw pięciolistnej gałązki odnosi się zapewne do kultu ran Chrystusa, którego głównym propagatorem był św. Bernard z Clairvaux. Biały mnich przekonywał, że kontemplacja pięciu ran Chrystusa pobudza do skruchy i jest skutecznym lekarstwem oczyszczającym duszę i serce z grzechów. Ponadto chroni przed działaniem mocy złego ducha. Dekoracja umieszczona w architektonicznej przestrzeni klasztoru mogła stanowić napomnienie do codziennego praktykowania modlitwy do ran Chrystusa.
Kinga Krasnodębska
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
rzeźba, płaskorzeźba, kolumna, kapitel
Technika
rzeźbienie
Tworzywo / materiał
wapień gotlandzki
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1330 — 1340
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1330 — 1340
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1330 — 1340
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna