Tylczak typu Federmesser

Tylczak typu Federmesser z Wołczkowa pow. policki, pochodzi z kolekcji 44 przedmiotów odkrytych przed 1910 rokiem przez archeologa-amatora H. Schumanna z Löcknitz, w miejscu zwanym Streitkamp. Po śmierci Schumanna cały zbiór został przekazany szczecińskiemu Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde. Dokładna lokalizacja miejsca odkrycia pozostaje nieznana, ponieważ oryginalny katalog Schumanna zaginął, a nigdy nie wykonano jego kopii. Tylczak wykonano na wiórze odbitym miękkim tłukiem, prawdopodobnie z poroża, z bryły lokalnego krzemienia kredowego bardzo wysokiej jakości. Zbiór wyrobów krzemiennych z Wołczkowa przez długi czas był uznawany za dowód najstarszego osadnictwa ludności paleolitycznej na Pomorzu. Zgodnie ze starszymi poglądami wymagała ona dobrych i stabilnych warunków środowiskowych, które ukształtowały się po ustąpieniu lodowca. Zakładano, że grupy ludzkie bytowały jedynie w środowisku, które było im już znane, w przypadku kultury Federmesser, do której zaliczony został zbiór Schumanna, w lasach brzozowo-sosnowych. Oznaczało to, że pomiędzy ustąpieniem lodowca, a stałym osadnictwem minął bardzo długi czas, nawet ok. 4–5 tysięcy lat. Tymczasem najnowsze wyniki badań nad pionierskim osadnictwem w Skandynawii wskazują, że na terenach uwalnianych od mas lodowych pierwsze rośliny pojawiają się niemal od razu przyciągając ptaki i ssaki roślinożerne, a wkrótce potem także drapieżniki i grupy ludzkie. Dobrze obrazuje to obszar dorzecza Reny we wschodniej Norwegii, na którym kolonizacja nastąpiła już ok. 100 lat po ustąpieniu lodowca.

Michał Adamczyk