![MNS/Szt/170 płaskorzeźba ołtarzowa - ujęcie z przodu; Płaskorzeźbiona płyta o kształcie stojącego prostokąta przedstawia scenę figuralną pod krzyżem na tle skalistego pejzażu. Przekątna obrazu biegnącą od lewego górnego narożnika porządkuje pole obrazowe na dwie trójkątne kompozycje. Lewą stronę wypełnia piętrząca się grupa sześciu postaci ukazanych po dwie osoby jedne za drugimi. Na pierwszym planie widoczne jest poziomo ułożone na chuście ciało Chrystusa noszące ślady męki i klęcząca przy nim jego matka - Maria. Obok widoczna jest leżąca na ziemi korona cierniowa. Za nimi stoją Józef z Arymatei trzymający ramię Chrystusa i Jan. Kompozycję wieńczą dwie Marie składające dłonie w geście modlitwy. Szaty postaci są dekoracyjnie marszczone i obficie złocone. Po przeciwnej stronie polichromowanej w barwach ziemi, na tle piętrzących się skał porośniętych darnią, stoi Nikodem. Swą prawą dłonią trzyma wysoką drabinę opartą o pusty krzyż. Pozioma belka krzyża wychodzi poza obręb płyty, stykając się z jej górną krawędzią.](/brepo/panel_repo/2024/02/14/lo3dli/contain-360-1000-max-mns-szt-170-diga8698-m.jpg)
Opłakiwanie
płaskorzeźba ołtarzowa
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Rzeźba średniowieczna Pomorza Zachodniego
Płaskorzeźba ze sceną złożenia Jezusa do grobu stanowi pozostałość ołtarza głównego z kościoła Mariackiego w Dąbiu, który uległ zniszczeniu na skutek pożaru kościoła w 1894 roku. Dawne opisy i ocalałe fragmenty przybliżają jego pierwotną formę. Retabulum w typie popularnego w średniowieczu tryptyku wypełniały płaskorzeźbione kwatery ukazujące sceny pasyjne z centralnie usytuowanym Ukrzyżowaniem oraz przedstawieniami Zmartwychwstania i Koronacji Marii. Podobnie skomponowane ołtarze pasyjne z Zwischenahn (Dolna Saksonia) oraz z Bad Segeberg (Szlezwik-Holsztyn) przywoływane są jako analogie dla ołtarza z Dąbia.
Przyjmuje się, że retabulum z Dąbia jest dziełem inicjującym twórczość późnośredniowieczną szczecińskiego ośrodka. Warsztat, który go wykonał zaznajomiony był z realizacjami rzeźbiarskimi zarówno z terenu Westfalii, zwłaszcza dziełami Mistrza z Osnabrück (około 1500-1530), jak również sztuką południowych Niemiec, na co wskazują liczne analogie do twórczości Tilmana Riemenschneidera (około 1460–1531). W rzeźbiarskich realizacjach warsztat szczeciński korzystał z popularnych wówczas wzorców graficznych. W scenie Złożenia do grobu wyraźnie można rozpoznać grafikę Hansa Schäufeleina opublikowaną w dziele Ulricha Pindera Speculum passionis w 1507 roku w Norymberdze.
Pozostałe zachowane płaskorzeźby ołtarza pasyjnego z Dąbia – Grupa apostołów: Bartłomiej, Szymon, Andrzej (nr inw. MNS/Szt/8), Grupa apostołów: Paweł, Tomasz, Jakub Starszy (nr inw. MNS/Szt/9), Opłakiwanie (nr inw. MNS/Szt/170) – wraz z omawianą sceną prezentowane są na wystawie stałej Misterium Światła. Sztuka średniowieczna na Pomorzu.
Kinga Krasnodębska
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 104 cm, szerokość: 62 cm
Rodzaj obiektu
płaskorzeźba, przedmiot sakralny, kwatera ołtarza, element ołtarza
Technika
rzeźbienie, płaskorzeźbienie, polichromia, pozłotnictwo
Tworzywo / materiał
drewno dębowe, farba, złoto
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1510 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna