200 miliardów marek

Rok 1923 w ogarniętych inflacją Niemczech zaczął się nadzwyczaj niepomyślnie. Wiosną odnotowano znaczny spadek wartości marki, czego rezultatem był gwałtowny wzrost cen. Jesienią sytuacja na rynku pieniężnym była już krytyczna. Stało się jasne, że bez wprowadzenia pieniędzy zastępczych o nowych, znacznie wyższych nominałach, w obiegu zabraknie gotówki.

Na jesieni 1923 r. także rada miejska Koszalina uznała za stosowne wprowadzenie kolejnej emisji papierowych pieniędzy zastępczych. Najwyższym nominałem w tej serii był bilet wartości 200 mld marek. Do produkcji bonu użyto papieru pochodzącego z Brazylii, zaopatrzonego w znaki wodne pod postacią napisu CASA DEL MOEDA (port. mennica). Szata graficzna oraz kolorystyka tego wydania była bardzo skromna. Na bladozielonym poddruku znajdują się czarne napisy. Monotonię kolorystyczną złamała litera serii oraz numer kolejny bonu nadrukowane czerwoną farbą. W centrum umieszczono nominał i jego rząd wielkości 200 Milliarden Mark. Podobne oznaczenie znalazło się w narożnikach bonu. Do minimum zredukowano tekst. W górnej części bonu znalazła się informacja, że jest on pieniądzem zastępczym miasta Koszalina oraz że miejska kasa główna wypłaci właścicielowi równowartość bonu w oficjalnej walucie państwowej. Pod nominałem głównym znalazła się klauzula, że bon jest prawnym środkiem płatniczym i będzie przyjmowany we wszystkich kasach miejskich, a koniec jego obiegu zostanie ogłoszony publicznie.

Bon koszaliński jest typowym egzemplarzem pieniądza zastępczego okresu hiperinflacji. Kosztem prostej szaty graficznej, ubogiej kolorystyki i jednostronnego druku możliwe było szybkie zaopatrzenie rynku pieniężnego w duże ilości nowych środków płatniczych.

Mieszko Pawłowski