![mns/a/20663/1 rdzeń wiórowy jednopiętowy - ujęcie z tyłu; Pięta rdzenia uformowana i naprawiana kilkoma odbiciami (tzw. świeżona). Boki i tył rdzenia silnie przekształcone na skutek długotrwałego użytkowania. Prawy bok naprawiony serią odbić od strony grzbietu. Frontalna odłupnia pokryta płaskimi negatywami wiórów odbitych miękkim tłukiem. Na skutek zbyt silnego uderzenia rdzeń pękł na dwie części. Zabytek pokryty jest jasną patyną oraz rdzawymi plamami, które są efektem zalegania w środowisku o odczynie lekko kwaśnym i dużej zawartości żelaza.](/brepo/panel_repo/2022/04/08/xkvizf/contain-360-1000-max-mns-a-20663-1-dscf1602-ppp.jpg)
Rdzeń wiórowy jednopiętowy
12700 p.n.e. — 11900 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Epoka kamienia na Pomorzu
Rdzeń wiórowy kultury Bromme został odkryty w Lubieszewie, pow. gryficki. Stanowisko, z którego pochodzi było znane już w okresie międzywojennym. Odkryto na nim cmentarzysko i osadę z epoki żelaza, a w kilku jamach natrafiono na ślady osadnictwa ze starszej i środkowej epoki kamienia, w tym na niewielki zbiór wyrobów krzemiennych łączonych ze społecznością łowców-zbieraczy schyłkowopaleolitycznej kultury Bromme. Rdzeń został wykonany z bryły lokalnego krzemienia kredowego bardzo wysokiej jakości. Jest to okaz tzw. dwupiętowy – ma dwie płaszczyzny przygotowane do odbijania półsurowca do produkcji narzędzi. Pięta główna służyła do pozyskiwania wiórów, natomiast druga to tzw. pięta pomocnicza. Rdzeń z Lubieszewa był eksploatowany przy użyciu miękkiego tłuka, prawdopodobnie z poroża. Cechą charakterystyczną wytwórczości krzemieniarskiej ludności kultury Bromme było uderzanie bezpośrednio w piętę, a nie w jej krawędź, dlatego wióry stosunkowo łatwo można odróżnić od półsurowca uzyskiwanego przez społeczności reprezentujące inne kultury archeologiczne. Są to wióry w kształcie wydłużonego trójkąta, przerabiane następnie na liściaki – groty włóczni, oszczepów i strzał, czasami także używane jak noże, o czym świadczą zachowane na nich ślady. Kultura Bromme jest najstarszą z paleolitycznych kultur z kręgu tzw. kultur z liściakami. Ludność reprezentująca tę kulturę zamieszkiwała zróżnicowane nisze ekologiczne w rzadkich lasach brzozowo-sosnowych, jakie porastały północne połacie Europy pod koniec ostatniego zlodowacenia. Podstawą gospodarki było niewyspecjalizowane łowiectwo i zbieractwo.
Michał Adamczyk
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 10.4 cm, szerokość: 3.8 cm
Rodzaj obiektu
rdzeń, odpad produkcyjny
Technika
łupanie, łupanie twardym tłukiem, łupanie miękkim tłukiem
Tworzywo / materiał
krzemień kredowy, krzemień, kamień
Pochodzenie / sposób pozyskania
badania terenowe
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
12700 p.n.e. — 11900 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
10800 p.n.e. — 9000 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
10800 p.n.e. — 9000 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna