Zdobione naczynie situlowate

Gliniane naczynie reprezentuje specyficzny typ waz, nazywanych ze względu na kształt odwrotnie gruszkowatymi lub situlowatymi, od łacińskiego słowa situla – wiadro. Situlami określa się importowane z Rzymu wiadra z brązu odkrywane w całej Europie północnej, które najpewniej były wzorcami dla naczyń ceramicznych. Powierzchnia situli z Iglic jest czarna i starannie wygładzona. Na brzuścu jest zdobiona dookolnym wątkiem klasycznego meandra. Ceramika o tak wysokim poziomie wykonania wytwarzana była na potrzeby obrzędowości pogrzebowej. Naczynia situlowate odkrywane są także na osadach, ale odznaczają się znacznie mniej starannym wykonaniem. Prezentowane naczynie odkryto przypadkowo u schyłku XIX wieku na terenie żwirowni w Iglicach. Natrafiono tam na zniszczone groby ciałopalne, będące pozostałością jednego lub dwóch cmentarzysk oraz na kilkanaście naczyń ceramicznych, zapinki z brązu i brązową sprzączkę do pasa. Morfologią i zdobnictwem naczynie situlowate odpowiada tradycji starszego okresu wpływów rzymskich w I wieku. Wraz z pozostałymi wymienionymi przedmiotami łączyć je należy z ludnością kultury wielbarskiej zajmującej miedzy I a połową V wieku większą część Pomorza. Kultura ta, nazwana od jednego z cmentarzysk w Wielbark pod Malborkiem, odznacza się birytualnym obrządkiem pogrzebowym – zmarłych chowano zarówno spalonych (groby ciałopalne) jak i niespalonych (groby szkieletowe), nieraz w trumnach wykonanych z drewnianych kłód. Charakterystyczny dla kultury wielbarskiej jest także brak w wyposażeniu grobów przedmiotów żelaznych oraz broni. Z tej samej miejscowości znany jest także grób szkieletowy wyposażony w rzymskie naczynie szklane, które pozwala datować pochówek na późny okres wpływów rzymskich, II–III wiek. Wydaje się, że okolice Iglic objęte były intensywnym osadnictwem przez cały okres wpływów rzymskich.

Bartłomiej Rogalski