treść serwisu

Topór kamienny

Jest częścią kolekcji: Epoka kamienia na Pomorzu

Nota popularyzatorska

Topór kamienny znaleziony w okolicach Jasienicy (niem. Jasenitz) został przekazany do szczecińskiej kolekcji starożytności pomorskich w 1877 roku. Ofiarował go ówczesny nadleśniczy Sotzmann z Tanowa, członek Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza (Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Alterthumskunde), wraz z dwoma innymi znaleziskami odkrytymi w trakcie robót ziemnych na terenach leśnych: toporem kamiennym z rejonu Tanowa oraz siekierą krzemienną z lasu pod Jasienicą. Zabytek znaleziono przypadkowo, w trakcie budowy szosy ze Szczecina do Dobieszczyna, w rewirze Leśno Górne (niem. Hohen Leeser Revier) obszaru Puszczy Wkrzańskiej.

W literaturze przedmiotu topór ten jest określony jako zbliżony do jednego z wariantów środkowoneolitycznych okazów z podwójnym ostrzem, opisanych w publikacji z 1918 roku przez szwedzkiego archeologa Nilsa Åberga, który opracował północno-środkowoeuropejskie znaleziska toporów bojowych związanych z kręgiem nordyckim. Jest to odmiana, w której nie występuje symetryczne rozszerzenie ostrzy, a korpus jest prosty, wyodrębniona przez polskiego badacza Konrada Jażdżewskiego w wydanej w 1936 roku monografii kultury pucharów lejkowatych. Grupa ta obejmuje również wyroby, u których jedno z zakończeń jest ukształtowane na podobieństwo ostrza, ale w rzeczywistości jest zakończone tępo i tworzy wydłużony, smukły obuch. Tak właśnie jest uformowany egzemplarz znaleziony w okolicach Jasienicy. Od typu z podwójnym ostrzem różni go natomiast asymetryczne ukształtowanie w widoku bocznym. W tym przypadku nie mamy pewności, czy jest to krótki, atypowy topór z podwójnym ostrzem, charakterystyczny dla kultury pucharów lejkowatych, czy też okaz z przewężonym obuchem, którego korpus uległ silnemu skróceniu w wyniku odnawiania ostrza w następstwie jego zużycia, zbliżony do asymetrycznych toporów bojowych późnoneolitycznej kultury ceramiki sznurowej.

Krzysztof Kowalski



Sygnatury i napisy:

Napis: na stronie górnej, pomiędzy ostrzem i obuchem; napis wykonany czerwoną farbą, pismem ręcznym, zawiera dane metrykalne w kolekcji muzealnej (nazwa miejscowości, w której znaleziono zabytek i oznaczenie inwentarzowe): Jasenitz 1216.b

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

nieznany
kultura ceramiki sznurowej
kultura pucharów lejkowatych

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 11.1 cm, szerokość: 4.3 cm

Rodzaj obiektu

broń obuchowa, topór

Technika

gładzenie, wiercenie, łupanie, wyrób ręczny, jednostkowy

Tworzywo / materiał

kamień

Pochodzenie / sposób pozyskania

pozyskanie własne

Czas powstania / datowanie

środkowy neolit

Miejsce powstania / znalezienia

znalezienie: Jasienica (część miasta Police) (województwo zachodniopomorskie)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/A/1774

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd