Barbara Radziwiłłówna

Obraz z kolekcji Potockich, dawnych właścicieli zamku przedstawia portret młodej kobiety na neutralnym tle. To Barbara Radziwiłłówna, ukazana w półpostaci, w stroju koronacyjnym (słynne perły), przedstawieniu towarzyszą herby Korony i Radziwiłłów. Obraz ujęty w szeroką podwójną ramę, kanelowaną, ozdobioną palmetami i kimationem lesbijskim. U dołu ramy pośrodku tabliczka o fantazyjnych brzegach z napisem określającym kogo portret przedstawia. Górą rama zwieńczona zamkniętą koroną. Królowa słynnym stroju koronacyjnym, bogato zdobionym perłami (podobno były to jej ulubione kamienie), na który składały się czepiec z perłową opaską obejmującą szyję. Suknia naszyta była perłami. Barbara Radziwiłłówna (ur. w grudniu 1520 r w Wilnie, zm. w maju 1551 r w Krakowie) była córką Jerzego Radziwiłła, hetmana wielkiego litewskiego i Barbary z Kolów, siostrą hetmana Mikołaja Radziwiłła zw. Rudym. Po śmierci swego pierwszego męża Stanisława Gasztołda potajemnie poślubiła w 1547 r króla Zygmunta Augusta, też już będącego wdowcem. Ślub wywołał wielkie protesty wśród szlachty, również rodzice króla byli temu związkowi przeciwni, jednak król przeprowadził swą wolę i doprowadził do koronacji Barbary na królową Polski. Zarzucano Barbarze jej rozwiązłość, wręcz nazywano wielką nierządnicą, ale Zygmunt darzył ją wielkim uczuciem i opiekował się podczas jej długiej choroby, zakończonej śmiercią. Jej osoba stała się tematem wielu utworów dramatycznych i filmów. To, że jej portret znalazł się w zbiorach łańcuckich podnosiło rangę właścicieli zamku, matka ostatniego ordynata łańcuckiego pochodziła z berlińskiej linii Radziwiłłów. Obraz pochodzi z XIX w, nieznanego malarza, eksponowany jest na Korytarzu Paradnym na I piętrze zamku.

Bożena Rybkowska