Sen

Ryszard Szymański (1955– ) ukończył grafikę na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Rozpoczął karierę artystyczną od międzynarodowego sukcesu: w roku 1984 jego praca prezentowana na wystawie w Bankside Galery w Londynie zdobyła I Nagrodę Królewskiego Towarzystwa Malarzy-Rysowników i Rytowników (The Royal Society of Painter-Etchers and Engravers).

Niedoścignionymi wzorami dla Szymańskiego są tacy mistrzowie jak Francisco Goya (1746–1828) i Albrecht Dürer (1471–1528), a także rytownicy działający w XVI wieku nazywani Małymi mistrzami (Kleinmasters). Była to grupa niemieckich artystów, głównie drzeworytników i miedziorytników, jak Heinrich Aldegrever (1502–1538) czy Georg Pencz (około 1500–1550), którzy wzorując się na Dürerze, tworzyli małoformatowe prace o różnorodnej tematyce – w tym mitologicznej, religijnej i społeczno-politycznej. W katalogu swojej indywidualnej wystawy w Galerii 111 w Szczecinie (2016) Szymański pisze: „ (…) wszyscy oni byli i są ogromną inspiracją dla mnie do dzisiaj. Sposoby, w jakich tworzyli swoje dzieła są kunsztem najwyższej klasy, wirtuozerią sztuki graficznej i realizacji wizji artystycznych. Każdy milimetr kwadratowy ich dzieł jest koniecznym dopełnieniem całości kompozycji, w ich pracach nie ma przypadku czy spontanicznego gestu”.

Prezentowana, niewielkich rozmiarów grafika Sen z 1986 roku jest niebywale precyzyjnie i kunsztownie wykonaną wizualizacją snu o spadającym ptaku, rozproszonych piórach, niewiadomym losie i przeznaczeniu. Podobno marzenie senne o spadaniu oznacza sytuację bezradności, samotności lub rozczarowania. Może być również wyrazem utraty wiary w ideały. Metaforyczno-symboliczny język Szymańskiego wydaje się także i w tej pracy łączyć odniesienia do emocji i egzystencji jednostki z komentarzem artysty na temat otaczającej go rzeczywistości.

Marlena Chybowska-Butler