Narodzenie Bogurodzicy

Przepowiedziane w księgach Starego Testamentu narodzenie Bogurodzicy nie zostało odnotowane przez księgi Nowego Testamentu. Szczegóły życia Bożej Rodzicielki pojawiły się w niekanonicznych pismach apokryficznych. Protoewangelia Jakuba z II w. opisała narodzenie i dzieciństwo Marii oraz narodzenie Jezusa do momentu ucieczki Świętej Rodziny do Egiptu. Najstarsze wizerunki obrazujące narodziny Bogurodzicy pochodzą z VI w. Ich kompozycja z czasem została rozbudowana i wzbogacona o kolejne postacie i szczegóły. W kompozycji malarskiej świętej Annie, leżącej lub siedzącej na łożu, usługuje kilka służebnic, a jedna z nich trzyma spowitą w powijaki Marię. Zazwyczaj w dolnej części obrazu przedstawiona jest kąpiel nowo narodzonej lub pokazane przygotowane do kąpieli naczynia. Znajdująca się na dalszym planie postać Joachima pojawia się na ikonach dopiero od XIV w. Święto Narodzenia Bogurodzicy jest w kościołach prawosławnych jednym z dwunastu najważniejszych świąt roku liturgicznego. Zostało wprowadzone w Bizancjum w VI w. Od czasu rozwinięcia na terenach Rusi wielostrefowych przegród ołtarzowych obrazująca święto ikona umieszczana jest w rzędzie świątecznym ikonostasu. W kościele katolickim święto Narodzenia Bogurodzicy zostało ustanowione w XIII w.

Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967