Lubomirski Stanisław (1583-1649) - portret

Nieznany z imienia i nazwiska malarz, prawdopodobnie polski, przedstawił na obrazie ze zbiorów wilanowskich popiersie wpływowego magnata, członka jednego z najzamożniejszych rodów Rzeczypospolitej, księcia Stanisława Lubomirskiego (1583-1649), wojewodę i starostę generalnego krakowskiego, znanego także jako fundator klasztoru Karmelitów bosych w Wiśniczu (sam pochowany został w habicie karmelitańskim w podziemiach wiśnickiego kościoła klasztornego), syna Sebastiana Lubomirskiego (ok. 1546-1613) i Anny z Branickich Lubomirskiej.

Stanisław Lubomirski został ukazany jako pełen godności mężczyzna w średnim wieku, ufryzowany po sarmacku: z modnie wygoloną głową (z wyjątkiem pasma jasnobrązowych włosów na czubku), krótką brodą i wąsami, ubrany w tradycyjny żupan, zapinany na guziki, na który narzucił ciemną delię, spiętą pod szyją, z rzędem dużych, krągłych, zdobnych guzów. Poły delii są silnie rozchylone, ukazując spodnie odzienie. Na licu obrazu, w prawym górnym rogu, znajduje się odręczny napis białą farbą, kursywą, wskazujący na błędną dawniej identyfikację postaci historycznej: Stanisław Herakliusz Xiąże Lubomirski Marszałek W: K: Starosta Spiski Syn Jerzego Hetmana pol: kor: z Ligęzangi urodzony, umarł Ru 1702.

Zachowało się przynajmniej kilka portretów wojewody krakowskiego w zbliżonym ujęciu kompozycyjnym i formalnym, między innymi w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (autor nieznany, dat. po 1647, technika olejna, płótno, 161 x 93 cm; nr inw. MP 3202 MNW).

Stanisław Lubomirski (1583-1649), książę; wojewoda i starosta generalny krakowski; Sebastian Lubomirski (ok. 1546-1613), książę; Anna z Branickich Lubomirska; sarmacka fryzura; żupan; delia; odręczny napis białą farbą (kursywą).

Agnieszka Woźniak-Wieczorek