Personifikacja prowincji

Obiekt przedstawia alegorię ujarzmionej prowincji Tracji albo Dacji, przedstawionej w postaci smutnej siedzącej na kamieniu kobiety. Postać ukazana jest z lewego profilu. Głowę podpiera na prawej dłoni, ubrana jest w długi peplos, będący w okresie archaicznym podstawowym ubiorem kobiecym wkładany wprost na ciało. Na lewej ręce widoczna jest bransoleta. W tle ukazany jest tropajon lub inaczej trofeum - zbroja rzymska z hełmem, tarczą i mieczem. Tak skonstruowany symboliczny wojownik był następnie składany bogom w podziękowaniu za zwycięstwo. Pod przedstawieniem widoczna sygnatura PlCLEP (PICHLER).

Owalny, wypukły wycisk na płaskim lekko wklęsłym tle, obwiedziony marginesem został wykonany na podstawie nowożytnej.

Gemma to kamień szlachetny lub półszlachetny w kształcie okrągłej lub owalnej płytki ozdobiony reliefem. Gemma z reliefem wklęsłym to intaglio (albo integlia), z reliefem wypukłym - kamea. Wykonywane z cennych  kamieni o zróżnicowanym warstwowo  kolorycie, urzekały pięknem i precyzją wykonania. Były używane jako elementy  biżuterii, zdobiły naszyjniki, medaliony, pierścienie, bransolety, tabakierki, szkatułki, zegary, kabinety, itp. Na ich cenę rynkową składała się wartość użytego kamienia, jego opracowanie oraz jubilerska oprawa.

Stanisław Kostka Potocki gromadził swą kolekcję gemm w ramach prowadzonych przez niego badań nad sztuką starożytną, opublikowanych w dziele O sztuce u dawnych czyli Winkelman Polski, wydanej w Warszawie w 1815 roku.

Do celów studyjnych nad ikonografią antyczną służyły badaczom i kolekcjonerom zestawy kopii gemm, wykonywanych ze specjalnie przeznaczonych do tego celu past, tzw. wyciski.  Były one wiernymi odbitkami reliefu  i  kształtu gemm, lecz nie uwzględniały zróżnicowania kolorystycznego. Obecnie w zbiorach wilanowskich znajdują się tylko wspomniane wyciski gemm, pozostałości  warsztatu naukowego S. K. Potockiego, natomiast jego kolekcja uległa rozproszeniu.

W zespole 239 zachowanych wycisków wyróżnić należy trzy grupy obiektów. Pierwsza, to wyciski gemm antycznych. Drugą i trzecią  grupę stanowią wyciski  kopii gemm antycznych i kamieni wykonanych  na wzór  starożytnych.

Ilustracje pochodzą z Die antiken Gemmen : Geschichte der Steinschneidekuânst im klassischen Altertum, Volume 1, Furtwangler, Adolf, 1900; oraz ze zbiorów Rijksmuseum Amsterdam.

Opracowanie: Ewa Jakubowska-Smagieł, dr Ewa Mostowicz-Kapciak, Martyna Miroszewska (na podstawie materiałów Agaty Małkowskiej)