Ciosak rdzeniowy
9600 p.n.e. — 5400 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Epoka kamienia na Pomorzu
Duży ciosak rdzeniowy, w przekroju romboidalny, tzw. typu Lietzow, został odkryty podczas badań powierzchniowych geologa dr Müllera lub badań wykopaliskowych Adolfa Stubenraucha, przeprowadzonych w rejonie pomiędzy Chwarstnicą a Jeziorem Wełtyńskim, pow. gryfiński w sierpniu i październiku 1891 roku. W badaniach brał udział także dr Haas, a celem było przebadanie grobu megalitycznego oraz cmentarzyska popielnicowego znajdujących się nad Jeziorem Wełtyńskim. Zgodnie z zapisami archiwalnymi ciosak znaleziono wraz z licznymi odłupkami i wiórami charakterystycznymi dla wytwórczości krzemieniarskiej społeczności okresu protoneolitycznego. Z całego zbioru zachował się jedynie ciosak. Wykonano go z dużej bryły dobrej jakości krzemienia wydobytej z dna rzeki lub strumienia, o czym świadczy zdarta powierzchnia naturalna i ślady uderzeń o kamienie. Wykonanie narzędzia poprzedziło uformowanie dookolnej krawędzi bryły twardym tłukiem. Następnie odbito kilka serii odłupków w celu jej zmniejszenia i nadania odpowiedniego kształtu. Ostrze uformowano odbiciami po dwóch stronach poprzecznie względem dłuższej osi narzędzia. Ciosak ma liczne ślady uszkodzeń krawędzi, które powstały w trakcie użytkowania oraz napraw ostrza. Ciosak z Wełtynia/Chwarstnicy jest przykładem narzędzia protoneolitycznego (ok. 5400–4100 BC). Podobne narzędzia w ten sposób wykonane są powszechnie odkrywane na Rugii, na stanowiskach archeologicznych kultury Ertebølle. Przedmioty tego rodzaju najczęściej używane były do obróbki drewna, podobnie jak współczesne siekiery.
Michał Adamczyk
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 14.3 cm, szerokość: 4.5 cm
Rodzaj obiektu
ciosak
Technika
łupanie twardym tłukiem, łupanie
Tworzywo / materiał
krzemień kredowy, krzemień, kamień
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
9600 p.n.e. — 5400 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
9600 p.n.e. — 5400 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
9600 p.n.e. — 9000 p.n.e.
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna