Portiera

Portiera – tkanina wschodnia z wersetami w języku arabskim, haft płaski na jedwabiu, Bliski Wschód, XVIII/XIX w. Portiera to zasłona drzwi lub okna z ciężkiego materiału, chroniącego przed chłodem lub tylko o charakterze ozdobnym. Portiera mihrabowa z zamku jest prostokątna, podzielona wąskim pasem bordiury na cztery pola, w odcieniach beżowo -złotych, z akcentami ciemnego brązu. Jeden z pasów tworzy rodzaj supraporty – górnego zamknięcia kompozycji nad drzwiami. Pozostałe trzy pasy pionowe zdobią wejście, środkowy, krótszy odsłania wnękę drzwiową. Jest zakończony łukiem mihrabu. Mihrab to nisza, zwykle na planie półokrągłym lub wielobocznym, znajdująca się w sali modlitw w meczecie. Nisza ta wskazuje kierunek Mekki -wyznacza konkretną stronę świata, w kierunku której wierni powinni się zwracać podczas modlitwy. Dekorowana jest ręcznym haftem kładzionym, półpłaskim, wykonanym złotą nitką metalową na półjedwabnym tle. Osnowa jedwabna, wątek jedwabno - bawełniany. Zwykle jest bogato zdobiona. Bordiura w kolorze ciemnego brązu, na tle którego przebiega złoty ornament, złożony ze znaków pisma arabskiego. Na haftowaną dekorację składają się trzy rodzaje medalionów oraz motyw taśmowych zwojów, tworzących maureskę. W pole supraporty wkomponowano pięć medalionów, z których środkowy (największy) zawiera werset, pozostałe rozłożone są po jego bokach. Inskrypcja zapisana w języku arabskim brzmi: „Panie, który otwierasz wszystkie drzwi, Ty, Pan Wszechświata, udziel nam zwycięstwa/otwórz wszystkie drzwi” oraz „Nie stworzyłem dżinów, a ludzie zgodzili się czcić Mnie Samego”. Napis przeznaczony był do odczytu w lustrze – pismo w odbiciu lustrzanym. Tkanina półjedwabna, która stanowiła tło dla haftu wzmocniona została od spodu cienkim lnem. Całość podszyta jest podszewką w kolorze różowym. Tkanina pochodzi z Bliskiego Wschodu, z XVIII/XIX wieku.

Dorota Rajchert