Fotografia Haliny z d. Baruch Mamelok w Opatii (I)

Fotografia grupy osób stojących do pasa w wodzie, w kilku rzędach, tuż za nimi łódka. W tle murowane (z dużych kamieni) pionowe nabrzeże z drewnianym zejściem do wody, na prawo od niego schody do niższej części nabrzeża, przy nich zacumowana biała łódka, z której wychodzą na schody dwie osoby. Na lewo od łódki kamienista część brzegu. Takiego rodzaju nabrzeże dziś w Opatii znajduje się w południowej i północnej części kurortu; murowane schody wśród kamieni, przykład których widoczny jest pośrodku górnej krawędzi zdjęcia, uczyniono znakiem rozpoznawczym kurortu, o czym świadczy plakat znajdujący się w zbiorach Muzeum Wiedeńskiego (nr inw. 129.136/11, zob. podobiznę obiektu, dostęp 19.07.2021). Na temat Opatii – zob. notę do fotografii MPOLIN-A25.1.91.

Halina z Baruchów była w Chorwacji na letnisku po urodzeniu córki (1922) – wyraźnie określiła datę zdjęcia jako 1923 lub 1924 r., na pewno orientując ją wobec 1922 r. Jest widoczna w głębi: stoi dość daleko za grupą, jej sylwetka zaznacza się za chłopcem (po lewej od niego) trzymanym na ramionach; kobieta jest w tym samym kostiumie co na drugim zdjęciu z Opatii (kolejnym w kolekcji). 

Być może widoczny na awersie napis (wykonany na kliszy) ,,22/9" to datowanie - dzień i miesiąc. 

Fotografię wywołano, być może także wykonano, w studiu fotograficznym Edmunda Jelussicha (1863-1944), który zaczął fotografować w Kastavie, a od 1886 do końca życia prowadził pracownię fotograficzną w Opatii, od 1887 do 1913 w Rijece. Zasłynął z fotografii miasta Kastav i jego okolic. W pracowni wykonywał modne portrety na dekoracyjnym lub pustym tle. Dokumentował istryjskie i nadmorskie życie ludowe, architekturę, a także sceny takie jak wodowanie statku. Udokumentował też wypadek samochodowy pod Moscenicą i pogrzeb E. Barčicia (1913). Dzięki zdjęciom z przybycia cesarza Karola I na stację kolejową w Matulje w 1917 r. zyskał miano ,,pierwszego prawdziwego fotoreportera" (E. Dubrovic). Niektóre z jego zdjęć zostały wydrukowane jako pocztówki (Ika, Opatija, Volosko, pogrzeb Barčicia). Fotografie Jelussicha znajdują się w Muzeum Kastav w Kastav, w Archiwum Historycznym oraz Muzeum Morskim i Historycznym Chorwacji w Rijece i w Muo. (Na podstawie hasła w: ,,Hrvatski biografski leksikon", 2002, dostęp 24.02.2022). Inne zdjęcie z tego atelier (wywołane lub wykonane przez fotografa pracującego w zakładzie) w tej kolekcji: MPOLIN-A25.1.92.

Przemysław Kaniecki, Ewa Małkowska-Bieniek