Miska z gmerkiem

Naczynia drewniane należały do podstawowego wyposażenia każdego gospodarstwa domowego. Używano ich jak naczyń stołowych do jedzenia i picia oraz w charakterze pojemników do przechowywania żywności i transportu. Wykonywano je w różny sposób. Od wczesnego średniowiecza stosowano tokarkę, na której toczono kubki, miseczki i talerze. Innym sposobem było drążenie i ociosywanie klocka drewna do momentu uzyskania pożądanego kształtu miseczki czy niecki. Osobną kategorię naczyń drewnianych tworzą wyroby bednarskie – naczynia wykonane z różnej wielkości klepek.

Część naczyń i pojemników ma ślady obustronnego toczenia, część natomiast była toczona tylko od strony wewnętrznej, z zewnątrz była jedynie ociosywana. Do tej grupy należy miska znaleziona podczas wykopalisk archeologicznych w Kamieniu Pomorskim. Takie uproszczenie technik wytwarzania misek, miseczek i talerzy w typie zastawy stołowej obserwuje się wśród znalezisk z warstw kulturowych związanych z najmłodszymi fazami wczesnego średniowiecza. Zmiana ta polegała na starannym toczeniu naczyń tylko od wewnątrz, od strony zewnętrznej ścianki ociosywano ostrym narzędziem, bardziej lub mniej starannie, co znacznie skracało czas pracy. Zwiększenie się liczby tego typu naczyń wiązało się jednocześnie z obniżeniem ich standardu. W ten sposób wykonywano płaskie talerze o średnicach przekraczających 20 cm oraz małe i większe miski, głębsze od talerzy. Na naczyniu kamieńskim widoczny jest ponadto znak wytwórcy, tzw. gmerk w postaci znaku krzyża wpisanego w romb.

Anna Bogumiła Kowalska