Miecz jednosieczny

Żelazny miecz jednosieczny został rytualnie zgięty przed złożeniem do grobu w charakterze daru dla zmarłego. Był to powszechny zwyczaj pogrzebowy stosowany na Pomorzu Zachodnim od II wieku p.n.e. do III wieku n.e. W taki sam sposób niszczono także inne elementy uzbrojenia, takie jak groty oszczepów i umba – okucia tarcz. Miecz spoczywał pierwotnie w drewnianej pochwie. Zachował się po niej komplet ośmiu żelaznych okuć – klamerek spajających jej okładziny oraz tzw. trzewik, czyli metalowe okucie zakończenia. Miecz pochodzi z cmentarzyska kultury oksywskiej w Warszkowie pod Sławnem. Jest to jedno z najważniejszych stanowisk w badaniach nad tą kulturą archeologiczną liczące ponad 230 grobów. Prezentowany miecz datowany jest na II–I wiek p.n.e. Był elementem wyposażenia jednego z grobów popielnicowych, czyli takich, gdzie skremowane szczątki osoby zmarłej chowano w glinianym naczyniu. Grób zawierał ponadto żelazne elementy tarczy wojownika – umbo, miseczkowate okucie środka tarczy oraz imacz, okucie wzmacniające uchwyt. Oszczep i tarcza stanowiły podstawowe wyposażenie wojownika w okresie około przełomu er. Rzadko odkrywane są groby wojowników o wyższym statusie społecznym wyposażone także w miecze. W II–I wieku p.n.e. w użyciu były zarówno miecze obosieczne jak i jednosieczne, takie jak okaz z Warszkowa charakterystyczny dla kultury oksywskiej. Grób został odkryty w trakcie badań wykopaliskowych cmentarzyska w latach 1929–1930 pod kierunkiem miejscowego regionalisty i archeologa-amatora Dietera von Kleista, z zawodu wojskowego. Prace terenowe przeprowadził bardzo rzetelnie, do dziś zachowały się znaleziska i archiwalia z badań.

Bartłomiej Rogalski