Żyj pieśni

Piotr Stachiewicz uczył się w Akademii Sztuk Pięknych u Władysława Łuszczkiewicza oraz Floriana Cynka. Pierwszy z nich był przede wszystkim prekursorem polskiego historyzmu, którym inspirował się między innymi Jan Matejko, drugi zaś tworzył oprócz obrazów historycznych także liczne sceny religijne i portrety. Rozwijał swe umiejętności w Monachium. Stachiewicz kontynuował tematykę podejmowaną przez swoich mistrzów. Żyj, Pieśni to obraz z 1899 roku znajdujący się w szczecińskich zbiorach od 1972 roku. Jest to jedna z prac poruszających tematykę religijną, która ilustruje fragment baśni Na Olimpie autorstwa Henryka Sienkiewicza, opowiadającej o zagładzie starożytnego Olimpu. Przedstawia sąd apostołów Piotra i Pawła nad greckimi bogami. Na obrazie został ukazany sąd nad Apollem – patronem sztuki i piękna. To tło do sceny z utworu Sienkiewicza, kiedy to św. Paweł uległ błaganiom Apolla o zachowanie piękna i muzyki dla ludzi. Apostoł wypowiedział następujące słowa: „Żyj, Pieśni”. „Wówczas Apollo siadł z formingą u nóg Apostoła: noc uczyniła się jaśniejsza, zapachniały mocniej jaśminy, zadzwoniły weselej źródła. Muzy skupiły się na kształt białych łabędzi i drżącymi jeszcze z trwogi począł śpiewać […]” (H. Sienkiewicz, Baśnie i legendy, Warszawa 1986, s. 98). Scena odbyła się nocą. Przedstawienie jest realistyczne, tonacja bardzo ograniczona – dominują barwy czarne, szare i przebijają kontrastujące biele. Oddany został podniosły nastrój. Podkreślony został m.in. poprzez gesty ukazanych postaci – siedzących w kręgu muz, które skupione są wokół osób grających na lirze oraz stojących nad nimi błogosławiących apostołów ubranych w ciemne habity, z aureolami nad głowami.

Beata Małgorzata Wolska