Nocne zdjęcia płonącego getta warszawskiego Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Znajdujące się w zbiorach Muzeum slajdy nocnych zdjęć płonącego getta wykonał Zbigniew Borowczyk.
Był warszawskim fotografem, przed wojną ukończył kurs fotograficzny organizowany w Poznaniu przez Franciszka Gregera, a gdy w 1939 roku otwarta została w Warszawie przy Nowym Świecie filia firmy Foto-Greger (największej fotograficznej firmy handlowej w Polsce tego czasu), Borowczyk został w sklepie zatrudniony.
Podczas wojny pracował w nim również i najpewniej właśnie tam wywoływał swoje prywatne filmy, w tym slajdy płonącego getta (stąd niemiecka ramka). Dysponował sprzętem wysokiej jakości, co tłumaczy jakość tych barwnych zdjęć i stan ich zachowania (firma Foto-Greger była pionierem w zakresie fotografii barwnej w Polsce).
Historyczne zdjęcia getta wykonał nocą z dachu budynku, w którym mieszkał na ostatnim piętrze ze swoją żoną, Heleną z d. Szulczyńską, i synem, Edwardem, oraz matką, Kazimierą.
Borowczyk wykonywał także zdjęcia podczas powstania warszawskiego; niestety nie zachowały się.
Podczas powstania warszawskiego 1944 sprzęt i zdjęcia zamurował w piwnicy kamienicznej, dzięki czemu część z nich ocalała. Wydobył je w 1945 r., specjalnie przedostając się do miasta, gdy dowiedział się, że prywatne przyjazdy do Warszawy są już możliwe. Rodzina Borowczyków mieszkała wówczas poza Warszawą: po tym, jak Borowczykowi udało się (władał biegle niemieckim) wydostać ją z obozu w Pruszkowie, mieszkała przez rok w Zakopanem, a później w Katowicach. W 1950 roku powrócili do Warszawy. Slajdy przechował syn, Edward Borowczyk, który przekazał je znajomej, Halinie Kobyłeckiej, chcącej wesprzeć program zbierania pamiątek budującego kolekcję Muzeum Historii Żydów Polskich.

Przemysław Kaniecki