List do Emilii Ratz

List na czterech stronach kartek w linie, dwie pierwsze zapisane ołówkiem kopiowym, ostatnia służyła jako rodzaj koperty – całość została złożona w trójkąt i nadana; widoczne pieczątki pocztowe przy adresie, brak znaczków. Z treści:

„Pobyt w Moskwie nie bardzo mi się udał, bo chorowałam tam. Miasto tylko trochę obejrzałam, nie byłam w żadnym teatrze, ale najważniejsze to, że widziałam się z ojcem i znajomymi. Zorientowałam się trochę w sytuacji panującej obecnie w naszych kołach narodowych, poznałam więc ludzi, z wieloma rozmawiałam. Nie wiem, czy się orientujecie, że w chwili obecnej w życiu naszego narodu zachodzą ogromne zmiany. Nie mogę niestety Wam wszystkiego opisać, ale większa część wypadków będzie ogłoszona w prasie. | Droga powrotna z Moskwy była bardzo ciężka, jechałam 8 dni, okropnie się namordowałam. Przyjechałam na miejsce znów do swoich starych zajęć i do starych nudów. Czuję się jeszcze bardziej samotna po wycieczce do Moskwy. Okropnie wpływa na samopoczucie to, że nic prawie się nie robi. Siedzimy i jemy, zajmujemy się zupełnie nieproduktywną pracą. Chciałoby się już prędzej iść do walki, tym bardziej że Czerwona Armia już się zbliża do naszych najdroższych miejsc”.

oprac. Przemysław Kaniecki