Guz rozetowy

W okresie gotyku szczególnie atrakcyjne stały się srebrne ozdoby w postaci naszywanych na ubrania rozetek, plakietek, czy ażurowych guzów. Dzięki źródłom ikonograficznym wiemy, że guzy mogły służyć także do zapinania odzieży, np. rękawów. Miało to związek z rozpowszechnieniem się w XIV wieku mody na stroje przylegające do ciała. Tego typu przedmioty, wraz z metalowymi elementami pasa oraz srebrnymi monetami pomorskimi zostały odkryte w 1999 roku w Szczecinie, w tzw. skarbie z Podzamcza. Wśród ozdób wyróżnia się komplet guzów, w tym jeden sześciopłatkowy rozetowy ze śladami cyzelowania. Technika ta polega na artystycznym wykańczaniu metalowych przedmiotów za pomocą specjalnych punc cyzelerskich oraz pilników, dłut i młotków złotniczych. Guzy, zwane czasem guzikami, należą do ozdób rzadko odkrywanych w późnośredniowiecznych nawarstwieniach kulturowych, w trakcie badań wykopaliskowych. Ma to najpewniej związek z szybkimi przemianami w modzie i przerabianiem „niemodnych” guzów, brosz i sprzączek na nowe.

Małgorzata Peszko