Nakrycie głowy mężatki ("skośniak ", "dupka")
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Rzemiosło ludowe Lubelszczyzny (XIX/XX wieku)
Chustka produkcji fabrycznej, nabyta w okresie międzywojennym, do muzeum została zakupiona w miejscowości Wronów, w powiecie Puławy. Jest wykonana z cienkiej wełny, ma kształt kwadratu o boku 150 cm. Była noszona do stroju świątecznego zarówno przez dziewczęta, jak i kobiety zamężne. Noszona na głowie była wiązana pod brodą, niekiedy z tyłu głowy lub zarzucana na ramiona, dzięki czemu okrywała górną część ciała.
Należy do bardziej dekoracyjnych chustek typu szalinówka, z rozbudowanym motywem roślinnym, dzielącym powierzchnię na cztery części. Każda z powierzchni jest w inny kolorze (czerwonym, fioletowym, zielonym i niebieskim), dlatego ten rodzaj chust nazywano „na cztery strony świata”, „na cztery niedziele”. Bordiurę i frędzle ma w kolorze czerwonym. Składając ją po przekątnej, wybierano barwę tła stosownie do okazji, na przykład z fioletowym na czas postu. Mogła zastąpić cztery chustki, co było istotne, gdyż posiadanie dużej ich ilości świadczyło o zamożności właścicielki. Tego typu chustki produkcji fabrycznej na początku XX wieku zastąpiły w okolicach Puław dawne okrycie kobiece, czyli białą płócienną płachtę, noszone jeszcze pod koniec w XIX wieku. Grubsze chustki od prezentowanej, również wełniane, powszechnie służyły jeszcze w latach powojennych jako okrycie wierzchnie dla mniej zamożnych kobiet. Umożliwiały osłonięcie górnej części ciała przed chłodem. Bywały narzucane na płaszcze, nakładano je na głowę w czasie deszczu lub dużych mrozów. Wiązano wówczas dwa rogi skrzyżowane z tyłu pleców lub przekładano z przodu.
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 150 cm, szerokość: 150 cm
Rodzaj obiektu
strój ludowy, chustka
Technika
tkanie
Pochodzenie / sposób pozyskania
zakup
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Lublinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Muzeum Narodowe w Lublinie
1901 — 1950
Muzeum Narodowe w Lublinie
1890 — 1910
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna