Haftka

Do elementów średniowiecznego stroju należały różnego rodzaju ozdoby wykonywane z metali szlachetnych. Charakterystycznymi ozdobami, pełniącymi także funkcje utylitarne, w XIV–XV wieku były haftki i blisko z nimi związane haftele, które składały się z haczyka i oczka, tworząc zapięcie dwudzielne. Pierwsze haftki pojawiły się pod koniec XIII wieku na terenach środko¬wych Niemiec, zwłaszcza w miastach Związku Hanzeatyckiego, do którego należał od 1278 roku Szczecin. W domach mieszkańców zamożnej Lubeki, czy położonego niedaleko Szczecina Stralsundu, ozdoby stroju wykonane ze srebra nie należały do rzadkości. Pięknie dekorowane haftki i haftele znaleziono w Szczecinie w 1999 roku, podczas badań archeologicznych w rejonie nadodrzańskim. Były częścią skarbu ozdób i monet pomorskich ukrytego pod podłogą jednego z domów przy Targu Rybnym. Jedna z haftek jest zdobiona wizerunkami dwóch kroczących gryfów, trzymających tarczę z herbem w formie rozety. Ukazany z profilu mityczny stwór był symbolem wielu miast pomorskich, w tym Szczecina, a także książęcej dynastii Gryfitów. Natomiast motyw rozety, czyli roślinno-kwiatowej dekoracji, stosowany był w sztuce późnego średniowiecza dość powszechnie.

Małgorzata Peszko