Fragmenty budowli z mechanizmem (zegarowym?)

Wymiary z obudową: wysokość 39,5 cm, szerokość 21 cm, szerokość 43 cm

W 1808 r. kolekcja wilanowska została wzbogacona o unikatowy mechanizm zegarowy kupiony przez Stanisława Kostkę Potockiego hr. w Paryżu. Jego delikatna konstrukcja przetrwałą z dużymi ubytkami, jednak zachowane części pozwalają odtworzyć główne zasady jego konstrukcji i funkcjonowania. Obudowa zegara jest uproszczonym modelem pierwszego chińskiego zegara mechanicznego - trójkondygnacyjnej wieży zegara wodnego Su-Sunga sprzed 1088 r. W dolnej części kondygnacji znajduje się prosty mechanizm o napędzie sprężynowym wprawiający w ruch obrotowy oś przechodzącą przez wszystkie kondygnacje powodując przesuwanie zamontowanych na niej poziomo tarcz wskazań. Na trzeciej kondygnacji, oznaczonej znakiem „niebo”, znajdowała się sfera armilarna stanowiąca zakończenie osi. Mechanizm ten uruchamiał również ręce stojącej u stóp wieży figurki, uderzającej młotkami w mosiężny dzwon. Wieża ustawiona jest na płaskim cokole pełniącym rolę dziedzińca, do którego prowadzą schodki i japońska brama miwa-torii, przekroczenie której symbolizuje opuszczenie istniejącego świata i przejście w świat boskiej mocy. Wszystkie elementy pokryte były masą perłową w całości rytowaną i rzeźbioną. Mechanizm eksponowany był w Apartamencie Hińskim – pierwszej muzealnej ekspozycji kolekcji dalekowschodniej.

AK

Ekspozycja muzealna, kolekcja wilanowska,