Korona na Torę (hebr. keter Tora)
1700 — 1900
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Ludzie na całym świecie różnią się nie tylko kolorem skóry czy językiem, którym się posługują, ale także religią. Wiąże się z nią wiele różnych aspektów naszego życia, np. święta, jakie obchodzimy, oraz towarzyszące im zachowania czy przedmioty. To, w co wierzymy, wpływa także na rytm dnia, tygodnia, a nawet roku. Przekonaj się o tym na przykładzie czterech religii: judaizmu, chrześcijaństwa, islamu i buddyzmu, poznając je i w ogóle i w szczególe.
CIEKAWOSTKA 1
Wyznawcy: Żydzi
Najważniejsza księga: Tora (Pięcioksiąg)
Miejsce modlitwy i spotkań: synagoga
Gdzie mieszka najwięcej wyznawców: Izrael, Stany Zjednoczone
Żydzi, a więc osoby wyznające judaizm, spotykają się i modlą w budynku nazywanym synagogą. Najważniejszym miejscem w każdej synagodze jest święta szafa, w której przechowywana jest święta księga – Tora. Co ciekawe, kształtem nie przypomina ona książki, lecz jest napisana na długim zwoju nawijanym na specjalne wałki. Można zatem powiedzieć, że jest zwinięta w rulon.
Zwój Tory jest zawsze bogato przystrojony. Wkłada się go w ozdobną tkaninę, tzw. sukienkę. Na jego szczycie stawia się koronę, a niżej zawiesza tarczę.
W trakcie czytania Tory używa się specjalnej wskazówki, która ma zwykle zakończenie w kształcie dłoni z wyprostowanym palcem wskazującym. Pomaga ona wodzić wzrokiem za tekstem.
Wszystko dlatego, że zwojów Tory nie wolno dotykać palcem!
Cotygodniowe święto Żydów, rozpoczynające się tuż przed zachodem słońca w piątek i kończące wraz z zapadnięciem ciemności w sobotę wieczór, nosi nazwę szabat.
Jest to radosny czas spędzany w gronie rodziny, przyjaciół i gości. Ma przypominać, że wszystko jest stworzone przez Boga – także dzień odpoczynku. Dlatego w szabat nie wolno pracować.
W piątkowy wieczór, po modlitwie w synagodze, w żydowskich domach odbywa się uroczysta kolacja. Gospodyni zapala wówczas dwie świece, umieszczone w specjalnych świecznikach, i wygłasza błogosławieństwo. Świec tych może być więcej, lecz nigdy mniej niż dwie. Ich zapalenie to bardzo podniosły i ważny moment rozpoczynający szabat.
CIEKAWOSTKA 2:
Wyznawcy: chrześcijanie (m.in. katolicy, prawosławni, protestanci)
Najważniejsza księga: Biblia (Stary i Nowy Testament)
Miejsce modlitwy i spotkań: kościoły, cerkwie, zbory
Gdzie mieszka najwięcej wyznawców: Ameryka Północna i Południowa
Najważniejszym symbolem wiary dla chrześcijan jest krzyż. Zgodnie z wydarzeniami opisanymi w Biblii Jezus, Syn Boży, został skazany na śmierć przez ukrzyżowanie, czyli przybicie do krzyża. Następnie jego ciało zostało złożone do grobu. Jednak trzeciego dnia Jezus zmartwychwstał, czyli powrócił do życia, by następnie udać się do swojego Ojca w niebie. Wydarzenia te dają chrześcijanom nadzieję, że podobnie może stać po śmierci z każdym człowiekiem.
Krzyż złożony z dwóch belek, z których pozioma jest krótsza, wraz z figurą umierającego Chrystusa jest najbardziej rozpowszechniony w katolicyzmie.
Postacie, o których opowiada Biblia, często przedstawiane są na obrazach. Są to m.in. Jezus Chrystus, Matka Boska i święci. W prawosławiu istnieje szczególny rodzaj obrazów zwanych ikonami. Najczęściej tworzy się je za pomocą farb na drewnianej desce. Powstają według ustalonych zasad, a każdy ich element, np. kolor czy gest, ma symboliczne znaczenie.
Na tej ikonie Chrystus został przedstawiony jako Pantokrator, co w języku greckim oznacza Wszechwładcę. Z tego powodu zasiada na okazałym tronie, podtrzymywanym przez dwóch aniołów. Każdy z nich unosi jedno ze swoich skrzydeł wyżej niż drugie – taki gest odczytywany jest jako wyraz radości. Chrystus trzyma w lewej ręce otwartą Biblię, a prawą unosi, układając palce w geście błogosławieństwa, czyli pozdrowienia.
W Biblii przedstawiona jest opowieść o kuszeniu Jezusa Chrystusa przez diabła. Syn Boży był kilkakrotnie wystawiany na próbę. Jedną z nich zobrazował nieznany malarz. Widoczny po prawej stronie Szatan wyciąga w kierunku Chrystusa dłonie pełne kamieni, zachęcając Go, by przemienił je w chleb. Jednak Chrystus unosi dłoń w geście pouczenia i odmowy.
Co ciekawe, na obrazie diabeł ubrany jest w strój zakonny, a na głowie ma czapkę kardynała. Jego prawdziwe oblicze zdradzają wystające spod szat pazury. Malarz z pewnością związany był z protestantyzmem, który w XVI wieku w sposób stanowczy krytykował duchownych za zbyt duże przywiązanie do spraw materialnych oraz złe obyczaje. Zamiast tego namawiano, by skupić się na słowie Bożym i życiu z umiarem.
CIEKAWOSTKA 3
Wyznawcy: muzułmanie
Najważniejsza księga: Koran
Miejsce modlitwy i spotkań: meczet
Gdzie mieszka najwięcej wyznawców: Azja (głównie centralna i południowo-zachodnia część kontynentu) i Afryka Północna
Bardzo ważnym elementem dnia każdego muzułmanina jest modlitwa. Dorosły mężczyzna powinien modlić się pięć razy dziennie. Choć nie jest to obowiązkowe, zaleca się, by modlitwę odmawiać w meczecie.
W sali modlitw nie ma żadnych mebli, jednak wszyscy wiedzą, jak się ustawić, ponieważ należy się modlić z twarzą zwróconą w stronę Mekki, czyli najświętszego miasta muzułmanów.
Kierunek Mekki wskazuje mihrab – to rodzaj specjalnej wnęki. Miejsce to jest zwykle bogato dekorowane. Do tego właśnie służy prezentowana beżowozłota tkanina, którą zdobi ręcznie wykonany haft.
Na tkaninie znajduje się także napis w języku arabskim. To cytat z Koranu, czyli najważniejszej dla muzułmanów księgi.
CIEKAWOSTKA 4
Wyznawcy: buddyści
Najważniejsza księga: sutry
Miejsce modlitwy i spotkań: świątynia buddyjska
Gdzie mieszka najwięcej wyznawców: Azja (głównie południowo-wschodnia część kontynentu)
W buddyzmie nie ma jednego boga, ale jest wiele bóstw. Ich zadaniem jest wskazywać drogę do bycia lepszym człowiekiem.
Oglądana figurka przedstawia bóstwo Aryava Lokitesvara. Tę trudną nazwę można przetłumaczyć jako „patrzący w dół na świat”. W tym przypadku „w dół” oznacza „ze współczuciem”, dlatego bóstwo to nazywane jest również „słuchającym płaczu świata”.
Postać na figurce ma trzy twarze i dwadzieścia cztery ręce ułożone w trzech rzędach. Powyżej głów bóstwa znajdują się kolejne głowy, ustawione w formie piramidy. Postać ubrana jest w szatę do kostek, na którą narzucona jest wstęga układająca się w kształt węży.
Buddyzm – religia, która nie uznaje istnienia boga jako osoby, lecz skupia się na Czterech Szlachetnych Prawdach, które mają pomóc człowiekowi uniknąć cierpienia.
Chrześcijaństwo – religia, której podstawą jest wiara w jednego Boga w trzech osobach. Najważniejszą księgą dla chrześcijan jest Biblia.
Islam – religia, której podstawą jest wiara w jednego Boga, którego imię brzmi Allah. Wyznawcy islamu to muzułmanie. Święta księga to Koran.
Judaizm – religia wyznawana przez Żydów; judaizm to wiara w jednego Boga. Najważniejszą księgą dla wyznawców judaizmu jest Tora.
Katolicyzm – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa. Zwierzchnikiem Kościoła katolickiego jest papież. Najwięcej wyznawców katolicyzmu mieszka w Ameryce Środkowej i Południowej (w krajach takich jak Paragwaj, Argentyna czy Meksyk) oraz w Europie (m.in. w Polsce, Hiszpanii czy we Włoszech).
Prawosławie – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa. Od katolicyzmu różni się m.in. tym, że nie uznaje zwierzchności papieża. Najwięcej wyznawców prawosławia mieszka w państwach takich jak: Rosja, Mołdawia, Grecja, Gruzja, Rumunia czy Ukraina.
Protestantyzm – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa. Od katolicyzmu różni się m.in. tym, że spośród sakramentów uznaje tylko chrzest i Eucharystię. Najwięcej wyznawców protestantyzmu mieszka w Stanach Zjednoczonych, Europie (m.in. w Wielkiej Brytanii i Skandynawii) oraz w Afryce Południowej.
Znaleziono 9 obiektów
nieznany
między 1951 — 2000
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Zawartko, Alicja
Muzeum Narodowe w Lublinie
nieznany
1901 — 1950
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.