Kandelabr

Kandelabr to stojący świecznik wysoki, wykonany z metalu, malowany i pozłacany, znany od starożytności. W XVII wieku najczęściej spotykane były świeczniki dwuramienne (na dwie świece),w  XVIII trzy świecowe a w XIX wieku wieloramienne. Świece były znane już w starożytności, knoty ich były wytwarzane z lnu oblanego woskiem pszczelim, w domach mniej bogatych obywateli zamiast wosku używano tłuszcz zwierzęcy (świece łojowe). Omawiane kandelabry są z kolekcji muzealnej i zdobią jeden z kominków na pierwszym piętrze. Kandelabr jest klasycystyczny, czteroramienny, pięcioświecowy, duży. Trzon czworoboczny hermowy, ozdobiony w górnej części motywem bukranionu (łby wołu), w dolnej motywem wstęgi zawiązanej na kokardę, kartuszem i kampanulą. Trzon spoczywa na czworobocznej stopie z wyciętymi narożnikami. Na trzonie osadzona jest tuleja w formie wazonu, ozdobionego festonami, z której wyrastają esowato wygięte ku górze ramiona ukształtowane z wici akantu zakończone tulejkami. Tulejki te są w formie wazonu z talerzykowatymi profitkami, ozdobionymi na krawędziach pasem perełek. Piąta tulejka osadzona na zakończeniu trzonu (profitka identyczna jak pozostałe). Ramiona u nasady tulejek (przy trzonie) ozdobione są plastycznymi gałązkami lauru. Stopa na krawędziach obwiedziona perełkowaniem a na przekątnych liśćmi akantu. Na stopie plastycznie uformowany kartusz z herbami Pilawa i Korczak (dwukrotnie powtórzony) oraz monogram „ZAP”?(też dwukrotnie powtórzony) pod koroną hrabiowską. Na trzonie znaki „Malcz”, w Warszawie, 12, kotwica. Karol Filip Malcz urodził się w roku 1797 w warszawie, zmarł w Ozorkowie koło Łodzi. Nauki rzemiosła Karol pobierał w warsztacie dziadka (też złotnika), zaś potem terminował w różnych pracowniach Niemiec, Holandii, Anglii, Francji, Włoch, Węgier, Austrii. Po powrocie do kraju w 1927 r otrzymał tytuł mistrza i od 1928 prowadził własny zakład przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Swoje wyroby sygnował znakiem imiennym „Malcz”: jak i znakiem firmowym, kotwicą w polu owalnym. Do dziś wyroby Malcza są szeroko poszukiwane przez kolekcjonerów i znawców sztuki, mając znaczące miejsce w każdej kolekcji prywatnej czy muzealnej.
Przemysław Kucia