Naśladownictwo solida Anastazjusza

Upadek Cesarstwa Rzymskiego (476) nie przyniósł większych zmian w zakresie mennictwa. Władcy barbarzyńscy bili monety według tego samego systemu monetarnego, o podobnej ikonografii. Teodoryk, król Ostrogotów (471–526), po opanowaniu Italii wzorował się na emisjach bizantyjskich. System oparty na solidzie (łac. solidus – trwały, solidny), w IV–X wieku zachowywał stabilną pozycję.

Prezentowana moneta jest naśladownictwem solida cesarza Anastazjusza I (491–518). Oryginał został bardzo starannie skopiowany, zarówno w zakresie detali ikonograficznych, jak i napisów. Solidy bizantyjskie we wczesnym okresie zasadniczo niewiele różniły się od monet rzymskich. Na stronie głównej przeważały frontalne wyobrażenia władców, które pozwalały pełniej unaocznić diadem – najważniejsze insygnium jego władzy. Na rewersach dominowały jeszcze wizerunki antycznych postaci bóstw pogańskich, stopniowo wypierane przez chrześcijańskie symbole. Na prezentowanym solidzie cesarz Anastazjusz wyobrażony został w hełmie i diademie złożonym z dwóch rzędów pereł z medalionem pośrodku. Ważnym elementem tego wojskowego portretu była zbroja i atrybuty władzy, włócznia oraz tarcza. Łacińska legenda sprowadzała się do imienia i tytułu cesarza: D N ANASTASIVS P P AVG (Pan Nasz Anastazjusz Niezmienny August). Na rewersie stojąca postać Wiktorii z krzyżem, składała się na spójny przekaz – suwerennego władcy zdolnego do obrony swoich poddanych i zapewnienia im dobrobytu. Legenda: VICTORIA AVCCC (Zwycięstwo Augustów), ma wymiar hasła propagandowego. W odcinku pojawił się znak mennicy: CON (Konstantynopol) i oznaczenie najwyższej próby złota OB (obryziacum).

Prezentowany okaz znaleziony został w Laskach w powiecie białogardzkim i jest świadectwem relacji ludów barbarzyńskich z Cesarstwem Bizantyjskim (haracze, łupy). Stanowił dla lokalnej społeczności przede wszystkim cenne źródło surowca do wyrobu ozdób.

Genowefa Horoszko