Talar Rzeszy

W początkach średniowiecza Kolonia była już siedzibą arcybiskupstwa, a w okresie późnego średniowiecza stała się potężnym miastem. W 1288 roku mieszczanie wyzwolili się spod władzy arcybiskupa, lecz dopiero w 1475 roku Kolonia oficjalnie otrzymała status miasta cesarskiego. Realizując przywilej menniczy miasto już na początku XVI wieku podjęło próby bicia grubych monet srebrnych – groszy guldenowych. Niewielkie emisje ciężkich monet srebrnych – talarów, miały miejsce w 2. połowie XVI wieku. Do obfitszej produkcji talarów doszło dopiero podczas wojny trzydziestoletniej, gdy wzrosły wydatki miejskie. Prezentowana moneta pochodzi z drugiego, szesnastowiecznego okresu mennictwa talarów kolońskich. Umieszczono na niej herb miejski przesycony symboliką religijną. Tarczę przykrywa hełm z klejnotem i labrami, który nawiązuje do heraldyki prywatnej arcybiskupów i podkreśla związek miasta z arcybiskupstwem. Tarcza herbowa dzielona jest w pas na dwa pola. W pierwszym znajdują się trzy korony, określane jako korony Trzech Króli, których relikwie sprowadzono do miasta w 1164 roku. Drugie pole tarczy ma tynkturę w postaci wici roślinnej. Klejnot hełmu wyobrażony jest w formie wachlarza z dziesięcioma małymi koronami, co jest zapewne odwołaniem do legendy o św. Urszuli, patronki Kolonii. Tarczę dzierżą trzymacze pod postaciami lwa i gryfa. Opisana forma herbu przetrwała na talarach kolońskich do połowy XVII wieku. Kompozycja ta pokrywa się ze znanymi z XVI stulecia źródłami ikonograficznymi, chociaż różni się w szczegółach. Obecna tarcza herbowa Kolonii silnie nawiązuje do tradycji historycznej. Zniknęły trzymacze, a tarczę położono na piersi dwugłowego orła Rzeszy, co ma podkreślać dawny status miasta i cesarską opiekę. Pole tarczy zarezerwowano jednak dla utrwalonej w tradycji legendy o św. Urszuli, umieszczając w nim jedenaście płomyków.

Mieszko Pawłowski