Korona na Torę (hebr. keter Tora)

Korona na Torę (hebr. keter Tora) zwykle wykonana ze srebra, czasem wysadzana klejnotami, nakładana jest na dwa drewniane wałki, na które jest nawinięty pergaminowy zwój z tekstem Tory. Jest używana podczas największych świąt religijnych. 

W Polsce od XVIII w. bardzo rozpowszechniony był typ trójstopniowej korony, ozdobionej rokokowymi ornamentami, figurkami zwierząt, zwieńczonej wyobrażeniem orła lub Drzewa Życia. 

Prezentowany obiekt w kształcie otwartej korony, ozdobiony jest motywami: menory (siedmioramiennego świecznika), stołów na chleby pokładne, tablicami Dziesięciorga Przykazań, figurami byka (Szor ha-bor) i zwierząt ofiarnych zbliżających się do ołtarza, postaciami lwów, ptaków i dwugłowych orłów symbolizujących bożą moc i obecność. Motywy ikonograficzne tej korony nawiązują do tradycji mesjańskiej, także sama korona do niej nawiązuje – według przekazu do uczty mesjańskiej zasiądą sprawiedliwi w koronach na głowach. 

Interesujące, że słowo „keter” pada w Biblii tylko raz, w Księdze Estery (2,17). 

W tradycji żydowskiej korona nawiązuje do najwyższego majestatu, a sam Bóg ma przywdziać w Dniu Ostatecznym Keter Malchut (Koronę Królestwa). 

Jeden z najsłynniejszych cytatów z Talmudu, autorstwa Szymona bar Jochaja, porusza temat najważniejszej korony: korony dobrego imienia, na którą zasłużyć może każdy człowiek: „Trzy są korony: korona nauki, korona kapłańska, korona władzy, ale korona dobrego imienia przewyższa wszystkie” (Pirke Awot 4,17). 

Korona na Torę przekazana muzeum dzięki The North American Council for the Legacy of Polish Jews. 

Natalia Różańska