Puchar zdobiony

Puchar gliniany z guzkiem, zdobiony pasmami odcisków sznura pochodzi z grobu kultury ceramiki sznurowej odkrytego w 1934 roku przez kamieniarza poszukującego surowca w lesie należącym do majątku w Dębogórze. Badania archeologiczne podjął tutaj Hans Jürgen Eggers, ówczesny kustosz zbiorów archeologicznych szczecińskiego muzeum.

Podłużna, dwumetrowa jama grobowa była obwarowana i nakryta kamieniami. W jej wnętrzu znajdowały się szkielety czterech dorosłych mężczyzn ułożonych w pozycji skurczonej. Trzy spoczywały jeden na drugim po stronie południowej, a czwarty po stronie północnej, co wskazuje, że ciała nie były złożone jednocześnie. Znaleziono przy nich cztery naczynia gliniane: puchar z guzkiem i kubek z uchem zdobione ornamentem odcisków sznura oraz misę z uchwytem i garnek z uchem bez zdobienia. Naczynia niezdobione można uznać za młodsze, choć związane z tą samą kulturą archeologiczną.

Zwyczajem rozpowszechnionym w obrządku pogrzebowym społeczności kultury ceramiki sznurowej na Pomorzu Zachodnim było chowanie zmarłych w grobach jednostkowych. Z tego rejonu znanych jest zaledwie kilka grobów, w których znaleziono od dwóch do czterech szkieletów. Zmarłych chowano w nich jednocześnie lub „dokładano” kolejne pochówki, jak w przypadku Dębogóry. Osobnicy pochowani razem byli tej samej lub różnych płci, a także w zbliżonym lub zróżnicowanym wieku.

Odkryte dotychczas groby wielopochówkowe wiążą się młodszymi fazami funkcjonowania społeczności kultury ceramiki sznurowej na Pomorzu, ze schyłkiem neolitu i początkami epoki brązu. Daty radiowęglowe uzyskane z dwóch starszych szkieletów z Dębogóry wskazują, że mężczyźni zmarli między schyłkiem 3. a połową 4. ćwierci III tysiąclecia BC.

Krzysztof Kowalski