![MNS/A/21488 grzebień długi - Ujęcie z przodu; Zabytek ma postać płaskiej, wąskiej, dość długiej płytki kościanej, z wyciętymi w jednym z krótszych boków, równoległymi nacięciami o znacznej długości. Powierzchnia nieopracowana, dość surowy wygląd powstały w wyniku wycinania płytki, z widocznymi śladami piły. Zęby, pierwotnie 7 sztuk, wycięto za pomocą piły o niewielkiej grubości. Końcówki zębów zostały zaostrzone. W części prawej pozbawionej zębów wywiercono niewielki otwór. Egzemplarz jest uszkodzony, zachowała się w całości tylko połowa części zębatej.](/brepo/panel_repo/2024/02/20/ubf0pu/contain-360-1000-max-mns-a-21488-diga7845-m.jpg)
Grzebień długi
1176 — 1200
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Wczesne średniowiecze na Pomorzu
Wytwarzanie nici z włókien, czyli przędzenie jest bardzo czaso- i pracochłonne, pomimo że składa się jedynie z trzech podstawowych czynności. Pierwszą jest smykanie, czyli wyciąganie pasma z pęku włókien, tzw. kądzieli, drugą jest skręcanie powodujące ścisłe połączenie włókien i trzecią nawijanie w kłębek, na wrzeciono lub szpulkę. Przędzenie można wykonywać także bez użycia przyborów. Użycia żadnych akcesoriów nie wymaga skręcanie włókien jedną ręką na udzie lub między dłonią a policzkiem. W tych przypadkach otrzymana przędza jest nierówna, a każdą z trzech podstawowych czynności wykonywano osobno, co dodatkowo wydłużało cały proces.
Przędzenie znacznie ułatwia zastosowanie prostych przyborów, takich jak haczykowato zagięta gałązka, pręt, a nawet ptasie pióro. We wczesnym średniowieczu powszechnie używano wrzeciona, na które była nawijana przędza i przęślika, który zapobiegał zsuwaniu się gotowych nici i ułatwiał ruch wirowy wrzeciona, dzięki czemu nawijana nić była równa.
Z badań archeologicznych na Pomorzu znane są przęśliki gliniane i wykonane z surowców skalnych, z tzw. miękkich skał, do których należy piaskowiec. Z reguły kamienne przęśliki są płaskie, o różnej wysokości, niekiedy zdobione prostymi żłobionymi wzorami, jak w przypadku okazu z Jarszewa.
Anna Bogumiła Kowalska
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 4.5 cm, szerokość: 4.3 cm
Rodzaj obiektu
przęślik
Technika
szlifowanie, wiercenie, toczenie (obróbka wiórowa)
Tworzywo / materiał
kamień
Pochodzenie / sposób pozyskania
badania wykopaliskowe
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1176 — 1200
Muzeum Narodowe w Szczecinie
900 — 1100
Muzeum Narodowe w Szczecinie
951 — 1200
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna