Przyrząd do czyszczenia okularów

Przyrząd do czyszczenia okularów

Rzadki i ciekawy przedmiot pozostający w częstym użyciu przez osoby noszące okulary. Przyrząd do czyszczenia okularów składa się z ukrytych wewnątrz dwóch okrągłych poduszeczek pokrytych irchą, które osadzone są na stalowej konstrukcji pokrytej brązową skórą licową. Górna, zewnętrza część, otrzymała dekoracyjny haft krzyżykowy o motywie kwiatów i liści. Współcześnie też dostępne są podobne przyrządy, których działanie opiera się na tym samym pomyśle – pomiędzy konstrukcję o formie szczypiec wsuwa się szkła, a po lekkim dociśnięciu można je dokładnie przetrzeć. Popularniejsze jednak i bardziej dostępne pozostają zwykłe kawałki irchy lub innego materiału, stosowane w opisanym celu. Przedmiot może być postrzegany jako ich bardziej złożony konstrukcyjnie poprzednik.

Przyrząd do czyszczenia szkieł okularów znalazł się w kolekcji Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie jako zakup od osoby prywatnej. Decyzja o jego zakupie nie była motywowana kunsztem artystycznym wykonania przedmiotu, czy użytym przy jego produkcji cennym materiałem. Wartością przyrządu do czyszczenia okularów jest jego „pospolity” charakter, jako przedmiotu do stosowania w celach prozaicznych, pomagającego w sprawniejszym funkcjonowaniu człowieka w życiu codziennym, a w kontekście zbiorów muzealnych takich obiektów nie zachowało się dużo. Przedmiot do czyszczenia okularów jest świadkiem jak wyglądało życie dawniej, a także tego, że proste przedmioty otrzymywały niegdyś dbałą i estetyczną formę.

Przy okazji omawianego przedmiotu warto przypomnieć, że początki okularów sięgają XII lub XIII wieku i wiążą się z Włochami. Najstarsze okulary nie miały zauszników; opierały się na nosie lub były trzymane w rękach. Wynalazek mocowania szkieł za sprawą dwóch podłużnych elementów mocowanych na uszach datuje się na pierwsze trzydziestolecie XVIII wieku. (M. Zając, Oprawka do okularów; Przyrząd do czyszczenia okularów, noty w: Kolekcja wilanowska. Kontynuacja 1993-2011, Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2012).

okulary, szkło, przedmiot użytku codziennego, ircha, haft krzyżykowy, skóra licowa, zbiory muzealne, życie dawniej