Układ 2 

„Układ 2” (1971) to praca Lecha Kunki z czasu, kiedy, jak sam mówił, jego malarstwo strukturalne (biologiczne) przeobraża się w malarstwo konstruktywistyczne (geometryczne), wywodzące się z fascynacji liczbą. Tworzył wówczas ascetyczne obrazy, zestawiając na monochromatycznym tle jednorodne, geometryczne formy, którymi zazwyczaj były niewielkie krążki ułożone według matematycznej logiki.

Kunka był jednym z pierwszych i wyróżniających się studentów Władysława Strzemińskiego w założonej w 1945 Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, gdzie Strzemiński wykładał historię sztuki i zasady formy. W 1948 otrzymał stypendium rządu francuskiego, podczas którego w Académie Moderne uczył się malarstwa w pracowni Fernanda Légera. Obaj artyści wywarli ogromy wpływ na jego rozwój artystyczny.

W latach czterdziestych istotną inspiracją był cykl „Powidoki” Strzemińskiego, następnie teorie konstruktywistyczna i unizmu, zakładające minimalizację środków wyrazu oraz łączenie sztuki z nauką. W latach pięćdziesiątych, po pobycie Kunki w Paryżu, jego obrazy figuratywne o silnym zabarwieniu emocjonalnym powstawały w wyraźnym nawiązaniu do rozwiązań malarskich Légera. Po kilku latach Kunka wyzwolił się z tego wpływu, zwracając się w stronę abstrakcji i ku badaniu struktur. Jego obrazy z lat sześćdziesiątych były rezultatem poszukiwań w zakresie relacji pomiędzy sztuką i nauką inspirowanych odkryciami dokonywanymi przy pomocy mikroskopu elektronowego. W kompozycjach Kunki coraz częściej powtarza się figura koła, jako jednego z najbardziej widocznych elementów tworzonych przez niego strukturalnych obrazów-reliefów. Kształty te, zazwyczaj nieregularne, organizował w rytmy i struktury przypominające biologiczne komórki w mikroskopowym powiększeniu. Do końca rywalizowała w nim skłonność do tworzenia form jednolitych i syntetycznych z zainteresowaniem strukturami o bogatej fakturze, intensywnym kolorze, będących swobodnym zestawieniem poszczególnych elementów.

Marlena Chybowska-Butler