Matryca do drukowania tkanin

W XIX wieku w miasteczkach na terenie Pomorza działało wiele lokalnych farbiarni trudniących się drukarstwem tekstylnym. Mieszkańcy wsi chętnie kupowali ich wyroby, które nie tylko uznawane były za trwałe i praktyczne, ale również traktowane były jak namiastka drogich, a przez to dostępnych jedynie dla niewielu, szlachetnych tkanin. Roman Reinfuss, etnograf, charakteryzując specyfikę pomorskich matryc do drukowania tkanin pisał: (…) widzimy znaczne wpływy tkanin stylowych i druków nieludowych. Obok form pochodzących z nieludowego drukarstwa tekstylnego XVIII w. występują formy dziewiętnastowieczne z drobnymi rzucikami roślinnymi rozmieszczonymi w układzie szachownicowym lub prostym. Przykładem formy z taką ornamentyką jest matryca pochodząca ze zbiorów Pommersches Landesmuseum Stettin ze wzorem, na który składają się małe kwiatki z sercowatymi listkami umieszczone w polach kraty, utworzonej poprzez linie wyżłobione ukośnie w stosunku do krawędzi formy. Ornament wykonany jest częściowo w drewnie, częściowo z nabitych w nie mosiężnych sztyftów i blaszek. Drukowane tkaniny cieszyły się wśród ludności wiejskiej dużą popularnością, ale zostały wyparte przez wyroby produkowane przez nowoczesny przemysł tekstylny. Na początku XX wieku na Pomorzu można było jeszcze spotkać działające farbiarnie, kres ręcznego drukarstwa tekstylnego na tym terenie przyniosła druga wojna światowa.

Agnieszka Słowińska