Witen (1/192 talara)

Mennictwo pomorskie w okresie panowania królowej Krystyny (1626–1689) skierowane było głównie na zysk i produkcję grubych monet srebrnych, a także złotych dla dworu i wysokich rangą oficerów. Z tego powodu mennica w Szczecinie została uruchomiona w 1640 roku, jeszcze przed zawarciem pokoju westfalskiego (1648) kończącego wojnę trzydziestoletnią i sankcjonującego władztwo szwedzkie na Pomorzu Przednim. Monety bito według stopy menniczej Rzeszy z 1559 roku. Najmniejsze jednostki w tym systemie – bilonowe witeny – wprowadzono do obiegu dopiero w 1650 roku i z przerwami emitowano w 1651 i 1654. Choć skala produkcji nie jest znana, to sądząc po rzadkości monet, można przypuszczać, że nie była zbyt duża. Ponadto, rosnące w Europie ceny srebra pociągnęły za sobą obniżenie zawartości kruszców w drobnych monetach z jednej strony a z drugiej ogólny wzrost cen. W konsekwencji ludność odmawiała przyjmowania zepsutych pieniędzy i preferowała wymianę towarową.

Mennicą w Szczecinie zarządzał wówczas Ulryk Bütkow, znany i doświadczony mistrz menniczy z okresu panowania Bogusława XIV. Pod względem ikonograficznym witeny kontynuują tradycję pomorską w sferze tego nominału, prezentując dobry poziom. Na stronie głównej widnieje ukoronowany gryf pomorski i tytulatura obejmująca zarówno tytuł królewski, jak i książęcy Krystyny. Na odwrocie umieszczono nazwę monety oraz wartość w przeliczeniu na monetę podstawową, czyli 1/192 talara.

Genowefa Horoszko