2 fenigi

Ze względu na deficyt nominałów fenigowych, w Niemczech w czasie I wojny światowej wprowadzono pieniądze zastępcze. Początkowo robili to sprzedawcy nieposiadający drobnych dla wydawania reszty klientom. Później pieniądze zastępcze zaczęły emitować również zarządy powiatów i rady miejskie. Najczęściej były to bony o wartościach 10, 25 i 50 fenigów, gdyż tezauryzacja, która pojawiła się na początku I wojny usunęła te monety z obiegu. Natomiast narastający od początku wojny deficyt metali kolorowych na długo wyeliminował z obiegu monety o fenigowych nominałach. Z tego powodu niektóre magistraty wypuszczały nadal bony wartości 1, 2 lub 5 fenigów.

Dramburg, czyli dzisiejsze Drawsko Pomorskie dołączyło do nich dopiero po wojnie, w 1920 roku. Wygląd wydawanych przez drawski magistrat bonów świadczy o pośpiechu, który towarzyszył tej produkcji. Możemy też z dużym prawdopodobieństwem odtworzyć jej przebieg. Jako uwierzytelnienie pieniądza na arkuszu cienkiego kartonu odbijano tzw. pieczęć suchą magistratu – najprawdopodobniej tłokiem pieczęci lakowej. Następnie w fioletowym tuszu odbijano trójwierszowy gotycki napis „Stadthaupt Kasse Dramburg”. Poniżej za pomocą oddzielnych stempli umieszczano cyfrę nominału, a pod nią wybity zwykłą czcionką napis Pfennig. Wzdłuż prawej krawędzi swój odręczny podpis składał urzędnik magistratu. Przed nazwiskiem dostrzegamy neograficzne J.a. – skrót od „in Absentia”. Świadczy to, że podpisujący urzędnik (prawdopodobnie o nazwisku Dietrich) działał w zastępstwie przewodniczącego rady miejskiej lub ewentualnie skarbnika miejskiego, którzy zwykle podpisywali wydawane bony. Na odwrotnej stronie arkusza odbijano w fioletowym tuszu okrągłą pieczęć kasy miejskiej. Pieczęć często odbijano dość gęsto, zaś arkusz cięto od strony awersu. Stąd na rewersach bonów o bardzo różnorodnych wymiarach często widnieją fragmenty dwóch sąsiednich pieczęci. Prezentowane 2 fenigi posiadają dość rzadko spotykany kształt zbliżony do kwadratu.

Mieszko Pawłowski