1 fenig

Podczas I wojny światowej w Rzeszy Niemieckiej zabrakło drobnych pieniędzy, ponieważ ludzie wychwytywali z obiegu i gromadzili monety. Drobny bilon był jednak podstawą handlu detalicznego, dlatego też sprzedawcy sklepowi pierwsi znaleźli rozwiązanie tego problemu. Aby wydać resztę klientom, odręcznie, na kawałkach papieru wypisywali kwoty w nominałach dotychczas bitych monet. Dodatkowo stawiano na nich podpis właściciela lub pieczątkę sklepu. Pierwsze bony były więc dość prymitywne. Śladem sprzedawców poszły magistraty i zarządy powiatów. One również zaczęły emitować pieniądze zastępcze.

Prezentowany bon wydany przez magistrat Drawska pochodzi z 1920 roku. Powstał więc już po zakończeniu I wojny, ponieważ problem z dostępnością monet drobnych trwał nadal i ciągle narastał. Dlatego też, żeby przyśpieszyć produkcję bonów w Drawsku zastosowano trójwierszowy stempel, który odbijano w fioletowym tuszu na arkuszu kartonu. Poniżej dwoma odrębnymi stemplami nanoszono cyfrę i nazwę nominału – w tym przypadku 1 fenig. W celu podwyższenia wiarygodności pieniądza, od strony awersu odbijano suchą pieczęć rady miejskiej, a na stronie rewersowej okrągłą tuszową pieczątkę kasy miejskiej. Bony dodatkowo odręcznie podpisywał urzędnik magistratu lub skarbnik, nie były jednak numerowane, a arkusze posiadały nieregularne kształty i różne wymiary. Ostemplowania na rewersie też nie zawsze są w pełni czytelne. Pieczątki kasy miejskiej często zachodzą na siebie lub są częściowo obcięte podczas wycinania bonów z arkusza. Takie błędy wynikały z ręcznej produkcji, wykonywanej w pośpiechu i niedbale.

Mieszko Pawłowski