Potocki Feliks Kazimierz (zm.1702) - portret

Feliks (Felicjan, Szczęsny) Kazimierz hrabia Potocki herbu Pilawa (XVII w.-1702) - hetman wielki koronny, kasztelan krakowski, na niniejszym portrecie, znajdującym się w zbiorach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, został ukazany w całej postaci - en pied (zwrot sylwetki 3/4 w prawo, głowa 3/4 w lewo), będąc w starszym wieku (krótkie, siwe włosy, podobnie wąsy), w pełnej zbroi płytowej armii zachodnioeuropejskich, z narzuconym na wierzch - owego wojskowego i zarazem reprezentacyjnego odzienia – długim (do ziemi), czerwonym płaszczem, podbitym białym, cętkowanym futrem, spiętym na prawym ramieniu dekoracyjną broszą. W prawej ręce magnat dzierży buławę hetmańską, lewą wsparł na boku, do którego przytroczył karabelę ze zdobioną rękojeścią. W tle, z prawej strony, nieznany autor dzieła umiejscowił kolumny posadowione na wysokim, murowanym cokole, częściowo przesłonięte kotarą z obrębem i chwostami. Za nimi rozciąga się pole bitewne (widok na potyczkę z lewej strony Potockiego). U góry, po lewo, widnieje napis w języku polskim, charakteryzujący osobę portretowanego: syna Stanisława „Rewery” Potockiego (ok. 1589-1667), wojewody krakowskiego i jego pierwszej małżonki Zofii z domu Kalinowskiej (zm. 1645).

Obraz należy do serii dziewiętnastowiecznych „wilanowskich” wizerunków przedstawicieli rodu Potockich, żyjących w poprzednim stuleciu (por. portrety o numerach inwentarza: Wil.1568, Wil.1569, Wil.1570, Wil.1572, Wil.1573). Antoni Blank (1785-1844) uwzględnił go w spisie obrazów, przechowywanych w pałacu hrabiego Aleksandra Potockiego (1776-1845) w Wilanowie (Warszawa 1834; nr 432, s. 39). Kilkadziesiąt lat później w Albumie Willanowskim Hipolita Skimborowicza i Wojciecha Gersona (Warszawa 1877) opublikowano odwzorowanie drzeworytu, powstałego według rysunku opartego na kompozycji malarskiej (zob.: rys. Witkiewicz, ryt. Jezierski, Potocki Feliks, kasztelan podolski i krystynopolski, hetman koronny; s. 145).

Feliks (Felicjan, Szczęsny) Kazimierz hrabia Potocki herbu Pilawa (XVII w.-1702), hetman wielki koronny, kasztelan krakowski; w całej postaci - en pied; Stanisław „Rewera” Potocki (ok. 1589-1667), hrabia, wojewoda krakowski; Zofia Potocka z domu Kalinowska (zm. 1645), hrabina; Antoni Blank (1785-1844); pałac hrabiego Aleksandra Potockiego (1776-1845) w Wilanowie; Album Willanowski Hipolita Skimborowicza i Wojciecha Gersona (Warszawa 1877).

Agnieszka Woźniak-Wieczorek