Kabłączek skroniowy

Kabłączek skroniowy, odkryty w 1887 roku na pastwisku koło Mosiny, pow. szczecinecki, w skarbie srebrnych monet i ozdób umieszczonych w glinianym naczyniu, na który składały się oprócz kabłączków różne monety europejskie i fragmenty srebrnego drutu. Skarb datowany jest na okres po 1055 roku.

Jeden z kabłączków skroniowych ze skarbu w Mosinie został wykonany z drutu srebrnego o okrągłym przekroju. Ma postać otwartego pierścienia z jednym końcem uciętym prosto, a drugim rozklepanym i uformowanym w esowate, zdobione karbami uszko. W przypadku ozdób tego typu – uformowanych z drutów – zdobienie należy do rzadkości. Częściej dekorowane były okazy wykonywane z blaszek.

Kabłączki skroniowe należą do najbardziej charakterystycznych ozdób słowiańskich kobiet we wczesnym średniowieczu. Odkrywane są w pochówkach, w obrębie osad i w skarbach. Z ułożenia kabłączków w pochówkach wynika, że noszone były na wysokości skroni, pojedynczo lub w grupach, symetrycznie lub asymetrycznie, po obu stronach głowy lub tylko po jednej. Mocowane były na opaskach, tzw. czółkach, skórzanych lub tekstylnych, niekiedy usztywnianych korą, rzadziej do czepców lub chust. Przewlekano je przez nacięcia jeden za drugim, niekiedy po kilka sztuk w jednym otworze, często od największego do najmniejszego, uszkami w kierunku twarzy.

Ewa Górkiewicz-Bucka