Tarcza piecowa z orłem Zygmuntowskim

Kafel piecowy w formie tarczy heraldycznej, którą dekorowano narożniki pieca w górnej części skrzyni paleniska. Kartusz ozdobiony ornamentem rollwerkowym, wypełniony sylwetą orła w koronie. Orzeł o smukłym korpusie, rozpostartych skrzydłach, głowie w prawym, heraldycznym profilu, o mocnych nogach zakończonych szponami i ogonie w kształcie grotu. Na piersi ptaka szarfa na kształt odwróconej litery S [Sigismundus]. Z tyłu tarczy masywny bolec ułatwiający montowanie kafla na narożu pieca. Wypał niestaranny, o czym świadczy sporej grubości warstwa szarego przepalenia. Przełamanie dwubarwne, ceglasto-szare, mocno porowate. Na powierzchni licowej resztki warstwy angoby.

Jest to herb Królestwa Rzeczpospolitej z okresu panowania Zygmunta Augusta. W okresie renesansu herby własnościowe bardzo często umieszczano na narożnikach lub kaflach koronujących bryły pieców ogrzewających ważne izby w siedzibach możnowładców lub w miejskich budynkach, takich jak ratusze czy Dwory Artusa. Ciekawymi przykładami zastosowania herbów w dekoracji są te, umieszczone na kaflach pieca z Dworu Artusa w Gdańsku. Kafle i piec zostały wykonane przez garncarza Georga Stelzenera w 1545/1546. Pośród kafli z herbami inwestorskiej rodziny Loitzów, herbu miejskiego i Prus Królewskich, jest też herb Rzeczpospolitej z orłem białym i inicjałem królewskim "S".

dr Barbara Pospieszna