treść serwisu

10 marek

Jest częścią kolekcji: Pieniądz papierowy

Nota popularyzatorska

Kolekcjonerzy i numizmatycy analizując cechy charakterystyczne bonów, takie jak rozmiar, poziom wyrafinowania grafiki, stopień skomplikowania druku i rodzaj używanego papieru, wydzielili cztery okresy przemian niemieckich pieniędzy zastępczych emitowanych w czasie i po I wojnie światowej.

Przedstawiany bon ze Szczecinka, wartości 10 marek należy do trzeciego, nazywanego okresem dużych pieniędzy zastępczych (Großnotgeld), którego nazwa odnosi się do wysokich jak na owe czasy nominałów 5, 10 i 20 marek. Coraz wyższe kwoty pojawiały się lawinowo po fali niepowodzeń na froncie w 1918, wywołujących niepokój w społeczeństwie, które z kolei robiąc zapasy gotówki, wyprowadzało ją z rynku pieniężnego. W połączeniu z postępującą inflacją wzmagało to zapotrzebowanie na coraz większe ilości banknotów. Bank Rzeszy nie był w stanie pokonać trudności w zaopatrzeniu rynku krajowego w banknoty, dlatego zwrócono się oficjalnie o pomoc do administracji lokalnych.

Jak świadczy przykład ze Szczecinka, bony te w pewnym stopniu naśladowały banknoty, chociaż wydawcy zwykle odżegnywali się od takich podobieństw. Na poddruku awersu i rewersu przypominającym charakterystyczną dla państwowych pieniędzy siatkę giloszową, widnieje gotyckie liternictwo. W dolnych narożnikach umieszczono oznaczenia nominałów w stylistyce również spotykanej na banknotach Rzeszy. W odróżnieniu od właściwych pieniędzy miały jednak z góry ustalony czas obiegu, po którym musiały zostać wykupione przez emitenta, dlatego wiele posiada odręczne adnotacje „Entwertet” – skasowany, pozbawiony wartości. Po wycofaniu bony często sprzedawano kolekcjonerom, więc informacja o pozbawieniu wartości miała zabezpieczać przed powtórnym przedstawieniem bonu do wykupu w kasie miejskiej.

Mieszko Pawłowski



Sygnatury i napisy:

  1. Napis: na recto w polu; czarny druk czcionką naśladującą styl szwabachy: Zehn Mark | Neustettin, den 5. October | Der Magistrat 1918
  2. Napis: na recto pod podpisem w polu; faksymile sześciu podpisów osób odpowiedzialnych za emisję: (...)
  3. Napis: na recto u góry; Notgeld der Stadt Neustettin
  4. Napis: na recto u góry; Wer diesen Schein nachmach oder verfälscht oder nachge= | machte oder verfälschte Scheine sich verschaft und in Verkehr | bringt, wird mit Zuchhaus nicht unter 2 Jahren bestraft. | Die Einlösung dieses Notgeldes erfolgt gemäβ Besonderer | Bekanntmachung ab 1. Februar1919.
  5. Napis: na recto w prawym dolnym narożniku; 10
  6. Napis: na recto w lewym dolnym narożniku; 10
  7. Napis: na recto wzdłuż lewej krawędzi pola bonu; odręczny napis czarnym atramentem: Entwertet
  8. Napis: na verso na poddruku; w kolorze zielonym: ZEHN MARK | NOTGELD | DER STADT NEUSTETTIN
  9. Napis: na verso po prawej; 10
  10. Znak;napis;pieczęć: na verso w lewym górnym narożniku; fioletowym tuszem, mało czytelna pieczęć z herbem miejskim w polu i napisem w otoku: Städische Sparkasse * Neustettin *
  11. Napis: na verso po lewej; 10
  12. Napis: na verso wzdłuż lewej krawędzi pola; odręczny napis czarnym atramentem: Entwertet

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Inne nazwy

Notgeld, Gutschein, 10 Mark

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 76.5 mm, szerokość: 126.5 mm

Rodzaj obiektu

bon

Technika

druk płaski

Tworzywo / materiał

papier

Pochodzenie / sposób pozyskania

zakup

Czas powstania / datowanie

1918

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Szczecinek (województwo zachodniopomorskie)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/B/1370

Lokalizacja / status

obiekt na ekspozycji Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd