50 fenigów

Trudności z zaopatrzeniem w surowce wojsk niemieckich w czasie I wojny światowej, powodowały wyprowadzanie z obiegu monet z metali o znaczeniu strategicznym, szczególnie po wycofaniu tych kruszcowych. Z rynku znikały pieniądze z brązu, miedzioniklu i niklu, a wcześniej też srebrne półmarki. Zaczynało brakować fenigów o niskich nominałach, a także bitych w minimalnych ilościach 20- i 25-fenigówek. Obywatele gromadzili żelazne monety wartości 5 i 10 fenigów, którymi Bank Rzeszy bezskutecznie próbował zapełnić lukę w dostępności drobnych środków płatniczych. Brak bilonu spowodował trudności w handlu detalicznym. Kupcy, którzy nie byli w stanie wydawać reszty klientom, zaczęli produkować własne pieniądze w fenigowych wartościach, a w ślad za nimi poszły magistraty. Emisje zastępczych środków płatniczych były samowolne i nieufnie traktowane przez władze, lecz tolerowane ze względu na okoliczności. Po raz pierwszy pojawiły się w 1914 roku, a od 1916 były emitowane regularnie. Narastająca od 1918 roku inflacja powoli eliminowała je z obiegu, sprowadzając na początku lat dwudziestych do funkcji czysto kolekcjonerskiej.

Prezentowane 50 fenigów Barwic posiada charakter wczesnych pieniędzy zastępczych, nazywanych drobnymi – Kleingeldscheine, o maksymalnie uproszczonej grafice. Na niewielkim kartoniku wydrukowano nazwę emitenta i nominał. Wypisany ręcznie u dołu numer kolejny bonu miał sugerować nadzorowaną emisję. Podobnie jak faksymile podpisu emitenta, czy okrągła pieczęć magistratu na odwrocie. Takie pieniądze zastępcze rada miejska Barwic wydawała w latach 1917–1921 na białym, jasno-brązowym i niebieskim kartonie. Prezentowany egzemplarz należy do ostatniej i najpospolitszej emisji Notgeldów Barwic, wydanej z myślą o kolekcjonerach i jedynie nawiązującego do wydań z okresu I wojny światowej. Nie posiada daty emisji, ale uważa się, że powstał w 1921 roku.

Mieszko Pawłowski