treść serwisu

10 marek

Jest częścią kolekcji: Pieniądz papierowy

Nota popularyzatorska

Do kategorii Großnotgeldów, dużych pieniędzy zastępczych, charakterystycznych dla III okresu w dziejach niemieckiego pieniądza zastępczego (1918–1921), zalicza się bony o wartości od 1 do 100 marek. Wzrastające nominały kolejnych emisji wynikały z inflacji. Niestety, dotychczasowa produkcja środków płatniczych nie była w stanie zaspokoić stale rosnącego zapotrzebowania i obrotowi pieniężnemu groziła zapaść. Zezwolenie na druk bonów wartości 5, 10 i 20 marek otrzymały więc lokalne administracje.

Stało się to na wyraźną i bezprecedensową prośbę Banku Rzeszy. Podczas I wojny światowej bowiem, kiedy pojawiły się pierwsze pieniądze zastępcze, władze centralne jedynie je tolerowały, nigdy nie wydając oficjalnej zgody na produkcję.

Magistrat Kołobrzegu wprowadził do obiegu bony o nominałach 5 i 10 marek o dość ubogiej grafice, kontynuując prostą stylistykę funkcjonujących w latach 1914–1921 małych pieniędzy zastępczych (Kleingeldscheine), które początkowo zawierały jedynie minimum informacji potrzebnych użytkownikowi. Jednym z podstawowych elementów była jednak pieczęć instytucji lub osoby przyjmującej na siebie zobowiązanie wykupienia bonu. W przypadku emisji kołobrzeskich był to albo magistrat, którego dwa rodzaje pieczęci spotyka się na bonach wartości 5 marek, albo kasa miejska sygnująca bony o nominale 10 marek. Nowością był natomiast poddruk – od zielonego do oliwkowego na bonach 5–markowych i od czerwono-fioletowego do brązowo-pomarańczowego na 10–markowych – imitujący powszechną na banknotach siatkę giloszową, utrudniającą ich fałszowanie. Występuje w połączeniu z herbem miejskim, który w założeniu miał znajdować się w centralnej części bonu. Jest jednak zawsze przesunięty w górę lub w dół i przecięty w połowie w wyniku błędu w rozplanowaniu arkusza drukarskiego.

Mieszko Pawłowski



Sygnatury i napisy:

  1. Napis: na recto w polu; większą i mniejszą czcionką: Esatzgeld. | 10 Mark | Mark "zehn" | zahlt die Stadthauptkasse in Kolberg bis zum | 2. Januar 1919 dem Einlieferer dieses Scheines. | Kolberg, 12. November 1918. | Der Magistrat.
  2. Napis: na recto poniżej tekstu w polu; faksymile dwóch podpisów osób odpowiedzialnych za emisję: (...)
  3. Pieczęć;znak;napis: na recto w prawym górnym narożniku; okrągła pieczęć fioletowym tuszem z dwutarczowym herbem miasta ozdobionym klejnotem i labrami, podtrzymywanym przez dzikich mężów z maczugami w polu o ciągłej obwódce oraz z częściowo nieczytelnym napisem w otoku: STADT HAUPT-KASSE ★ KOLBERG ★

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Inne nazwy

Ersatzgeld, Notgeld, Gutschein, 10 Mark

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 71.5 mm, szerokość: 98 mm

Rodzaj obiektu

bon

Technika

druk płaski

Tworzywo / materiał

papier

Pochodzenie / sposób pozyskania

zakup

Czas powstania / datowanie

1918

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Kołobrzeg (województwo zachodniopomorskie)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/B/1330

Lokalizacja / status

obiekt na ekspozycji Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd