Widok na zakłady chemiczne "Union"

Grafiki z 2. połowy XIX wieku, reprodukowane w książkach o handlu i przemyśle ukazywały zakłady przemysłowe perspektywicznie, wraz z rozległymi zabudowaniami. Tego typu ilustracją jest grafika z 1899 roku wykonana w technice heliograwiury, czyli fotograficznego przenoszenia obrazu na płytę metalową, stworzona przez Otto Schmelinga oraz zakład fotograficzny Gerhardt und Schmeling, który działał w Szczecinie przy dzisiejszej ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Praca zdobiła publikację wydaną przez berlińskie wydawnictwo Eckstein's Biographischer Verlag i ukazywała cztery widoki zakładów należących do fabryki produktów chemicznych Chemische Fabrik Union w Szczecinie. Zakład produkujący nawozy sztuczne został założony w 1872 przez szczecińskiego przedsiębiorcę i filantropa Johannesa Quistorpa (1822–1899) w Glinkach, przy północnej dzielnicy miasta Stołczynie. Rozciągał się na powierzchni 127 tysięcy m2, miał własne bocznice kolejowe i cysterny do przewozu kwasu siarkowego. W tym czasie przejął m.in. sieć fabryk w Kłajpedzie, Królewcu i fabrykę niedaleko Berlina. Do wybuchu pierwszej wojny światowej była to jedna z największych fabryk w Niemczech. Podczas drugiej wojny światowej w zakładach „Union” produkowano amunicję i broń. Fabrykę odbudowano po wojnie, dziś funkcjonuje jako Fosfan S.A. Każdy z czterech zakładów: Glinki, Królewiec, Memel i Szczecin ukazany został na grafice jako nowoczesne przedsiębiorstwo, operujące najnowszą technologią.

Małgorzata Peszko